Andromeda Gökadası

CrypTkeeR

Ziyaretçi

26 Haziran 2008 Mesaj #1

Ziyaretçi

Andromeda Gökadası

Sponsorlu Bağlantılar

Ad: images.jpg
Gösterim: 812
Boyut: 8.9 KB

1920'li yıllarda Amerikalı astronomlar Harlow Shapley ve Heber Curtis uzak galaksi hakkında tartışmanın bir parçası olmuştu, o dönemde astronomlar Samanyolu’nun evrenin kendisi olduğunu nebulaları da içinde barındırdığını düşünüyorlardı. Heber Curtis Andromeda içinde bir nova patlaması gördüğü için onun Samanyolundan farklı bir galaksi olduğunu savunanlardandı.

1925 yılında kadar sonuca varmayan tartışmalar, 1925 de Edwin Hubble'ın sefeid değişken yıldızlar terimi tanımlaması ile bitti, bu yıldızların uzaklıklarını çeşitli formüller aracılığıyla bulabilen Hubble, Andromeda’nın Samanyolu'ndan daha uzakta olduğunu anladı. Çünkü bulunan mesafe daha önce Shapley’in bulduğu 100.000 ışık yıllık Samanyolu çapını aşıyordu.

BEĞEN Paylaş Paylaş

Son düzenleyen nötrino; 27 Nisan 2016 00:22 Sebep: Yazım yanlışı / Kırık bağlantı!

Cevapla

nötrino

Yasaklı

27 Haziran 2011 Mesaj #2

Yasaklı

Andromeda'ya Bir de Böyle Bakın

Sponsorlu Bağlantılar

En yakın komşumuz Andromeda Gökadası yüz milyarlarca yıldızdan oluşuyor.İki Avrupa Uzay Ajansı(ESA) gözlemevi güçlerini birleştirerek Andromeda Gökadası’nı yeni bir bakış açısıyla bizlere sundu. ESA’nın Herschel Uzay Teleskobu’nun kızılötesi dalga boylarında yıldız oluşumunu gösteren görüntüleriyle XMM-Newton X-ışını uydusunun ölen yıldızları gösteren görüntüleri birleştirildi.

Kızıl ötesi ve x-ışınlarını yeryüzünden görüntülemek olanaksız. Bu dalga boyları Dünya’nın atmosferi tarafından emiliyor. Yıldızlardan yeryüzüne erişen ışınlardan hikâyelerinin ancak yarısını öğrenebiliriz. Gözle görülen bu dalga boyları erişkin yıldızlara aittir. Genç yıldızları görebilmek için kızılötesini ve ölmekte olan yıldızları görebilmek için x-ışınlarını görebilen gözlere ihtiyaç vardır.

2010’un son günlerinde ESA’nın iki teleskobu, Herschel Uzay Teleskobu ve XMM-Newton, bize en yakın spiral gökada Andromeda’ya çevrildi. Elde edilen kızılötesi görüntüler şimdiye kadarki görüntülerin en detaylı olanları. Herschel’in gördüğü soğuk toz ve gaz bulutları yıldızların oluştuğu yerler. Bu bulutlarda yeni oluşan yıldızların olduğu tozlu kozalar var, her bir yıldız çekim gücüyle kendini toparlayarak yüz milyonlarca yıl devam edecek bir süreci başlatıyor. Yıldız gerekliği yoğunluğa ulaştığında, gözle görülebilir dalga boylarında parlamaya başlıyor, doğduğu buluttan çıkıyor ve sıradan teleskoplarla görülebilir hale geliyor.

XMM-Newton, Andromeda’dan gelen yüzlerce x-ışını kaynağını gösteriyor, bunların pek çoğu gökadanın merkezine yakın. Kimisi patlayan yıldızlardan geriye kalan şok dalgalarını ve kalıntıları gösterirken kimisi de birbirinin çekim gücüne ölümüne kapılan yıldız çiftlerini gösteriyor. Bu çiftlerde, zaten ölü olan yıldız henüz yaşamakta olan yol arkadaşından gaz çekiyor. Uzayda sürüklenen bu gaz ısınarak x-ışınları yayıyor. Yaşamakta olan yıldız eninde sonunda tükenecek, daha yoğun ve çekim gücü daha fazla olan yol arkadaşı kütlesinin çoğunu çekip alacak.

Spiral şekilli pek çok gökada var ancak Andromeda’yı ilginç kılan merkezini çevreleyen 75,000 ışık yılı büyüklüğündeki toz halkası. Kimi astronomlar bu halkanın başka bir gökadayla yakın zamanda gerçekleşen bir çarpışmanın izleri olduğunu iddia ediyor. Herschel’in sunduğu yeni görüntüler, en az beş benzer halkanın göründüğü daha da karmaşık ayrıntılar sunuyor.

Kaynak : PHYSORG (Çeviri: Özden Hanoğlu)
Görseller: Kızılötesi: ESA/Herschel/PACS/SPIRE/J. Fritz, U. Gent; X-ışını: ESA/XMM-Newton/EPIC/W. Pietsch, MPE; Optik: R. Gendler

BEĞEN Paylaş Paylaş

Son düzenleyen nötrino; 12 Mayıs 2015 10:53

Cevapla

nötrino

Yasaklı

6 Ağustos 2013 Mesaj #3

Yasaklı

Andromeda Tek Kareye Sığdı

Gökbilimciler, gökyüzünü gözlemleyen teleskoplara kazandırdıkları yeni teknolojik donanımlar sayesinde Uzay’da yepyeni ve büyüleyici görüntüler yakalıyor. ABD’nin Hawaii adasında bulunan Subaru teleskobu, Andromeda Galaksisi’nin bugüne dek yakalanan en geniş görüntüsünü elde etti.

Mauna Kea yanardağının tepesinde bulunan Japonya’nın Subaru teleskobu, yeni bir donanım sayesinde Andromeda Galaksisi’nin tamanını gösteren olağanüstü bir kare yakalamayı başardı. Güneş Sistemi’nin yer aldığı Samanyolu Galaksisi’nin komşusu olan Andromeda’nın görüntüsü, Subaru’ya eklenen Hyper-Suprime Cam (HSC) donanımı sayesinde yakalandı. HSC, geniş görüş alanında kozmik alanın çok daha net fotoğraflarının çekilmesini sağlıyor. Donanım, Subaru’nın 1.5 derecelik görüş alanı boyunca yüksek çözünürlüklü fotoğrafların kalitesini artırıyor.

Japonya’daki Physics and Mathematics of the Universe enstitüsünde (IPMU) HSC ekibinin başında yer alan Masahiro Takada, “Elde ettiğimiz ilk fotoğraf gerçekten büyüleyici... Şimdi, genişleyen evrenin sırrını çözmek için uzun süredir beklenen, en geniş çaplı galaksi gözlemlerine başlayabiliriz” dedi.

Karanlık Madde de Araştırılacak

Samanyolu’ndan 2,5 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan Andromeda, M31 adıyla da biliniyor. Dünya’ya en yakın spiral galaksi olan ve Samanyolu’na benzerlik gösteren Andromeda, geceleri çıplak gözle silik bir benek olarak beliriyor. Andromeda, ilk olarak M.S 964 yılında Persli gökbilimci Abdurrahman es-Sufi tarafından tespit edildi.Gökbilimciler, HSC donanımını kullanarak gökte geniş görüş alanlı gözlemler gerçekleştirmeyi planlıyor. HSC ile büyük gök cisimlerinin ışığı yerçekimsel güçleriyle nasıl büktüğü anlaşılmaya çalışılacak. Kozmik terimde bu sürece ‘yerçekimsel mercekleme’ ismi veriliyor. Takada, yapılacak çalışmalarla sırrı hala çözülememiş olan karanlık maddenin sağılımı hakkında bilgi edebileceklerini de ifade etti.

Kaynak: Ntvmsnbc / BBC (02 Ağustos 2013, 09:38)

BEĞEN Paylaş Paylaş

Son düzenleyen nötrino; 12 Mayıs 2015 10:56

Cevapla

nötrino

Yasaklı

12 Mayıs 2015 Mesaj #4

Yasaklı

Andromeda'da Büyük Sürpriz

Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanan gökbilimciler komşu gökada Andromeda’yı saran gazın önceki ölçümlere göre 6 kat daha büyük hacimli ve 1000 kat daha kütleli olduğunu belirlediler. Optik alanda görülmeyen halo, gökadanın bir milyon ışık yılı uzağına, yani Samanyolu ile Andromeda arasındaki uzaklığın yarısına kadar uzanıyor. Bu keşif görkemli dev sarmal gökadanın evrimini ve yapısını ortaya çıkararak benzer gökadalar hakkında da önemli bilgiler sunabilir.

Komşu gökada Andromeda’yı saran halonun sanılandan 1000 kat daha kütleli olduğu belirlendi. Samanyolu’nda da benzer bir halo varsa iki gökadanın halosu birbirine değiyor olabilir (NASA, ESA, and A. Feild (STScI)).

ABD’deki Notre Dame Üniversitesi’nden Nicolas Lehner: “Halolar gökadaların gaz yapılarıdır. Haloların özellikleri ve büyüklüğü gökadaların oluşumlarında önemli rol oynayarak türünü belirlemektedir” diyor. Andromeda’nın kütlesinin yarısını oluşturan haloyu normal şartlarda görebilseydik, komşu gökada gökyüzünde Dolunay’ın 100 katı büyüklüğünde ya da bir kol uzaklığında tutulan basketbol topunun görülen büyüklüğü kadar alanı kaplardı.Andromeda gökadası 2,5 milyon ışık yılı uzaktadır ve gökyüzünde çıplak gözle soluk iğ yapısı gibi görülür ve altı dolunay büyüklüğünde bir alanı kaplar. Gökbilimciler Andromeda’yı Samanyolu’nun ikizi olarak kabul etmektedir.

Andromeda’yı saran halo karanlık olduğundan, bu gazın arkasında parlayan cisimlerin parlaklık değişimleri ölçüldü. Bu olay bir havuzun dibinde parlayan ışığın şiddetindeki gözlenen anlık değişimi andırır. Bu çalışma için en ideal cisimler uzaklardaki kuasarlardır. Gökbilimciler 18 kuasarı hedefleyerek verileri topladı. Sonuçlar Astrophysical Journal’ın 4 Mayıs 2015 sayısında yayınlandı. Hubble Kozmik Kökenli Tayfçekeri ile daha önce 44 uzak gökadanın haleleri belirlenmişti. Ancak benzer bir haleye komşu gökadalarda rastlanmamıştı. Önceki çalışmalarda bulunan halelerden sadece bir kuasardakinin büyüklüğü yine ondan uzakta yer alan başka bir cisme odaklanarak tespit edilebilmişti.

Notre Dame’dan J. Christopher Howk: “Kuasarlardan yayılan ışığın bir kısmı halodaki gaz tarafından emilir ve sadece çok küçük dalga boyu aralığındaki ışıma Hubble’a ulaşır. Fark edilen parlaklıktaki değişimler ölçülerek halodaki gazın büyüklüğü hakkında bilgi edinilebilir” diyor.Araştırmacılar kuasardan gelen morötesi ışığı incelemek için Hubble’ın benzersiz yeteneğini kullandı. Yer merkezli bir teleskop ile benzer bir gözlem yapmak zordur. Çünkü bu ışık atmosfer tarafından emilir. Ekip çalışma için gerekli veriyi 5 yılda oluşturdu. Hubble’ın diğer çalışmalarda elde edilen Andromeda yönündeki uzak kuasar gözlem verilerinden de yararlanıldı.

Ama bu dev halo nereden geldi? Bilgisayar benzetimleri halonun Andromeda ile birlikte oluştuğunu gösteriyor. Ekip ayrıca halonun gökadadaki süpernova patlamalarıyla hidrojen ve helyumdan daha ağır unsurlarla da zenginleştiğini gösterdi. Andromeda bu yolla yıldızlarındaki ağır elementlerin neredeyse yarısını 200.000 ışık yılı çapındaki diskinin dışına atmıştır.Bu sonuç kendi gökadamız için ne anlama geliyor? Samanyolu içinde yaşadığımızdan benzer bir gözlemi yaparak, gökadamızı saran bir halo olup olmadığını belirlemek mümkün değil. Eğer Samanyolu’nda da Andromeda’daki gibi dev bir halo varsa, bunlar birbirine değiyor olabilir. Bu da iki gökadanın çarpışmasından çok daha önce halolar arasında etkileşimin başladığını gösterir. Hubble gözlemleri Andromeda ve Samanyolu'nun yaklaşık 4 milyar yıl sonra birleşerek dev eliptik gökada oluşturacağını gösteriyor.

Kaynak: HubbleSite / Astrophysical Journal (7 Mayıs 2015)

BEĞEN Paylaş Paylaş

Cevapla

Andromeda Gökadası

Benzer Konular

Benzer Konular

MsXLabs Üye Girişi

Andromeda Gökadası

Benzer Konular

Benzer Konular