Hubble Gözlemleri
Yasaklı
Hubble Antik Gökadada Yeni Bir Yaşam Yakaladı
Eliptik gökadalar parlak yıldızların milyarlarca yıl yaşayıp yaşlandığı bir yer olarak düşünülüyordu. Fakat Hubble Uzay Teleskobu’nun yaptığı yeni gözlemlerle eliptik gökadaların sahip olduğu zinde, genç yıldızlar ortaya çıkarıldı. Bu genç yıldızların küçük gökadaların çarpmasına borçlu olduğu görüldü.
Yeni çalışma bize beş yıldan beri yer ve uzay konuşlu teleskoplar tarafından saptanan çoğu eliptik gökadanın sahip olduğu genç yıldızların yaşlı gökadalara yeni hayat verdiğini göstermeye yardım edecektir. Yer konuşlu teleskoplarla gökadada mavi yıldızlar saptanmış, Gökada Evrimi Kaşifi (Galaxy Evolution Explorer -GALEX) gibi uyduların da uzak ve yakın morötedeki gözlemleri ile bu parlak, mavi yıldızların bir milyar yıldan daha genç oldukları ortaya çıkarılmıştır. Araştırmacılar Hubble ile yaptıkları gözlemler için NGC 4150’yi seçmiştir. Çünkü yerden yapılan, Görsel Bulutsular Üzerinde Tayfsal Bölge Birim Araştırması(Spectrographic Areal Unit for Research on Optical Nebulae - SAURON) adlı çalışma sonucunda gökada özeğindeki yıldızların, gökadanın iç hareketinden farklı hareket ettiğinin görülmesi ile gökada özeğinin pek de sakin bir yer olmadığı anlaşılmıştı.
NGC 4150’nin özeği, Hubble’ın yakın morötedeki keskin gözü Geniş Alan Kamerası 3 (Wide Field Camera 3 -WFC3) ile görüntülenerek bir milyar yıldan daha genç mavi yıldızları ve gaz ve toz akımlarını ortaya çıkardı. Kanıtlar yıldız doğumlarının, gökada ile bir cüce gökadanın birleşmesi sonucu meydana geldiğini göstermektedir.Yapılan gözlemlerde 1300 ışıkyılı genişliğinde bir alanda yıldız oluşumunun varlığı gözlendi. Gözlemlerden elde edilen görüntülerde dikkat çeken kısım uzun yayılmış tozun yaşlı yıldızların bulunduğu sarımsı özekle fark edilir biçimde görünmesi oldu. Gözlemlerden elde edilen bir diğer sonuç ise yıldız oluşumunun yaklaşık bir milyar yıl önce başlamış olmasıdır. Bu da gökbilimciler için oldukça yeni olmuş anlamına gelir. Gözlemlerde genç yıldızların 50 milyon ile 300 - 400 milyon yıl arası bir yaşa sahip olduğu görülmüştür. Gökadanın diğer yıldızları ile bu durumu kıyaslamamız gerekirse gökadada bulunan diğer yıldızlar yaklaşık 10 milyar yıl yaşındadır.
Çarpışan gökada ile ilgili yine gözlemlerden elde edilen bilgiler ise; çarpan ya da yutulan gökadanın metalce fakir, küçük, gazca zengin ve yaklaşık NGC 4150’nin 12’de biri kütlesine sahip olduğudur.Eliptik gökadalar yıldızlarını milyarlarca yıl önce oluşturmayı bitirmiş, yeni yıldızları oluşturacak kadar gaza sahip olmayan gökadalar olarak bilinirdi. Fakat gökada içinde saptanan yeni yıldızlar kafaları karıştırmaktaydı.Hubble’ın bu yeni gözlemi küçük gökadaların yutulmasıyla yeni yıldızların oluşabildiğini gösteren bir kanıt oldu.
Kaynak:HubbleSite
Sponsorlu Bağlantılar
Yeni çalışma bize beş yıldan beri yer ve uzay konuşlu teleskoplar tarafından saptanan çoğu eliptik gökadanın sahip olduğu genç yıldızların yaşlı gökadalara yeni hayat verdiğini göstermeye yardım edecektir. Yer konuşlu teleskoplarla gökadada mavi yıldızlar saptanmış, Gökada Evrimi Kaşifi (Galaxy Evolution Explorer -GALEX) gibi uyduların da uzak ve yakın morötedeki gözlemleri ile bu parlak, mavi yıldızların bir milyar yıldan daha genç oldukları ortaya çıkarılmıştır. Araştırmacılar Hubble ile yaptıkları gözlemler için NGC 4150’yi seçmiştir. Çünkü yerden yapılan, Görsel Bulutsular Üzerinde Tayfsal Bölge Birim Araştırması(Spectrographic Areal Unit for Research on Optical Nebulae - SAURON) adlı çalışma sonucunda gökada özeğindeki yıldızların, gökadanın iç hareketinden farklı hareket ettiğinin görülmesi ile gökada özeğinin pek de sakin bir yer olmadığı anlaşılmıştı.
NGC 4150’nin özeği, Hubble’ın yakın morötedeki keskin gözü Geniş Alan Kamerası 3 (Wide Field Camera 3 -WFC3) ile görüntülenerek bir milyar yıldan daha genç mavi yıldızları ve gaz ve toz akımlarını ortaya çıkardı. Kanıtlar yıldız doğumlarının, gökada ile bir cüce gökadanın birleşmesi sonucu meydana geldiğini göstermektedir.Yapılan gözlemlerde 1300 ışıkyılı genişliğinde bir alanda yıldız oluşumunun varlığı gözlendi. Gözlemlerden elde edilen görüntülerde dikkat çeken kısım uzun yayılmış tozun yaşlı yıldızların bulunduğu sarımsı özekle fark edilir biçimde görünmesi oldu. Gözlemlerden elde edilen bir diğer sonuç ise yıldız oluşumunun yaklaşık bir milyar yıl önce başlamış olmasıdır. Bu da gökbilimciler için oldukça yeni olmuş anlamına gelir. Gözlemlerde genç yıldızların 50 milyon ile 300 - 400 milyon yıl arası bir yaşa sahip olduğu görülmüştür. Gökadanın diğer yıldızları ile bu durumu kıyaslamamız gerekirse gökadada bulunan diğer yıldızlar yaklaşık 10 milyar yıl yaşındadır.
Çarpışan gökada ile ilgili yine gözlemlerden elde edilen bilgiler ise; çarpan ya da yutulan gökadanın metalce fakir, küçük, gazca zengin ve yaklaşık NGC 4150’nin 12’de biri kütlesine sahip olduğudur.Eliptik gökadalar yıldızlarını milyarlarca yıl önce oluşturmayı bitirmiş, yeni yıldızları oluşturacak kadar gaza sahip olmayan gökadalar olarak bilinirdi. Fakat gökada içinde saptanan yeni yıldızlar kafaları karıştırmaktaydı.Hubble’ın bu yeni gözlemi küçük gökadaların yutulmasıyla yeni yıldızların oluşabildiğini gösteren bir kanıt oldu.
Kaynak:HubbleSite
Son düzenleyen nötrino; 15 Haziran 2015 18:25
