PALET, -ti a. (fr. palette) Ressamların çalışırken ellerinde tuttukları, başparmak konacak yere delik açılmış üzerine boyalarını koydukları ve karıştırdıkları levha.
—Ambal. Aralarında kuşaklarla birbirlerine bağlı iki tabandan ya da kaidelere veya askılara oturan tek bir tabandan oluşmuş yükleme rafı. (Paletler, yükü tutmaya, korumaya ya da içindeki mallar zarar görmeksizin birçok yükü üst üste yerleştirmeye olanak veren payandalar ya da korkuluklarla donatılmıştır.)
—Antik. Öntarih döneminde Mısır'da, bazıları farları ezmeye yararken, bazıları da pandantif olarak, hem ayinde hem de evde kullanılan içi oyuk nesnelere verilen ad. (Bk. ansikl. böl.) || Firavunlar dönemi Mısırı'nda, papirüs üzerinde çalışan yazıcı ya da ressama yazı takımı hizmeti gören şist ya da tahta levha. (Bk. ansikl. böl.)
—Ask. ve Sil. TIRTlL’ın eşanlamlısı.
—Balıkç. Olta iğnesinin sapındaki yassı bölüm.
—Camc. Bir sapla donatılan ve camcıların biçim vermek için kullandıkları saplı metal ya da tahta levha.
—Denize. Kamara ve kaporta önlerine, lombar ağızlarına ayak silmek için konulan, açılmış halat tellerinden örülerek yapılan bir tür kalçete. || Mürnelden yapılan ve çeşitli işlerde kullanılan ip. || Bir filikayı matafora uskundurasına sıkarak bağlamada kullanılan, brandadan yapılmış pa- rima. || Palet kafesi, lombar ağızlarında, paletlerin konduğu ağaç kafes.
—Inş. Pancur paleti, bir pancurda, dıştan görünmeyi engelleyen, ama havanın geçmesine olanak veren, sabit ya da devinimli öğelerden her biri.
—Res. Paletini hazırlamak, yapılması düşünülen boya karışımlarına göre renkleri palet üstünde sıralamak ve yerleştirmek.
—Seram. Üzerinde bir dizi renk örneği bulunan ve pişirildikten sonra, seramikçiye renk seçiminde yol gösteren parça.
—Spor. Yüzmede ayağa takılan ve hızı artırmak için kullanılan kauçuk donatım.
—Zool. Suda ilerleme olanağı veren, geniş ve yassı organ. || Kirpikli palet, kaburgalımedüzlerin hücre lamlarından oluşan yüzme organı. (Zarcık halinde yapışmış kirpikler ortasularda yaşayan bu hayvanların yer değiştirmesini sağlar.) || Tarsus paleti, bazı böceklerin yassrve genişlemiş tarsusu.
—ANSİKL. Antik, ilkin basit bir geometrik levha olan palet, Nagada döneminin başında simgesel bir nitelik kazandı. Oyma çizgilerle süslenmiş, çevre kenarları kırpıklı, belli belirsiz bir biçim verilmiş şist paletler, bazı hayvanların (balık, kaplumbağa, koç vb.) şematik görünümlerini anımsatırdı. Daha sonra, biçim toparlandı, ortalama yükseklik 40-60 cm'ye erişti ve palet, bu hanedanlar öncesi toplumun yaşamını belgeleyen ilk mısır alçakkabartmalarının çerçevesi durumuna geldi (fauna, av sahnesi, ancak daha o zamandan düşmanı yutan bir aslan [Battlefield paleti, British Museum] ya da mağlubu çiğneyen boğayla [Louvre müzesi] simgelenen muzaffer kralın gücü). Narmer paleti (Kahire müzesi) denilen en ünlü palet, aynı zamanda firavunlar dönemi Mısırı’nın ilk tarihsel belgesidir.
•
Yazıcının paletinde, boyarmaddelerin katı biçimde yerleştirildiği iki kadehçik (oysa ressamın paletinde birçok kadehçik) vardı. Bir yarık, kalem çalarların yerleştirilmesini sağlıyordu. En lüks paletlerde, kullanıcının ve hüküm süren firavunun adlarını belirten hiyeroglifler kazınmıştı. Bazılarının boya kadehçikleri bir kartuş biçimindeydi. Bazıları da bu sicimleme kemere bağlanabiliyordu.
Kaynak: Büyük Larousse
Palet Nedir?
