TAKSİM a. (ar. (c/sm’dan taksim).
1. Bir şeyi paylaştırma amacıyla parçalara bölme, bölüştürme: işgalci güçlerin vatanı taksimine razı olacak mıyız?
2. Taksim etmek, bölmek, paylaştırmak: Pastayı herkese eşit olarak taksim et; bölüşmek, paylaşmak: Şimdi değil, sonra taksim ederiz.
—Esk.
1. Akarsuların ya da şehre gelen suyun dağıldığı, kollara ayrıldığı yer, savak.
2. Taksimi amal, iş bölümü: ”Mihaniki bir suretde taksim-i amal ve ihtisas hareketleri doğarak..." (F. Köprülü). || Taksimi miyah, suların dağıtılması.
—Esk. fels. -
BÖLME.
—Esk. mat. bölme'nin eşanlamlısı.
—Huk. Taksim davası, birden çok kişinin müşterek ya da iştirak halinde mülkiyeti altında bulunan taşınır ve taşınmaz malların paylaştırılması için pay sahiplerinden biri tarafından açılan dava. || Mirasın taksimi
MİRAS’IN PAYLAŞTIRILMASI.
—Müz. Türk müziğinde bir saz ya da bir ses sanatçısının herhangi bir usul çerçevesi içinde olmayan, fakat bir makama bağlı olarak doğaçtan yaptığı solo. (Türk müziğinde taksim türleri özelliklerine ve icra edildikleri yere göre adlandırılır.) || Karşılıklı taksim, bir ses ile bir saz sanatçısının ya da iki ve ikiden fazla saz sanatçısının karşılıklı ve birbirlerini izleyerek yaptıkları taksim. || Son taksim, mevlevi ayini icrası sırasında son yürüksemainin okunmasının hemen bitiminde mutribden bir sazın (genellikle ney ya da tambur) yaptı-
ğı taksim. || Ara taksimi, lasıl arasında, ayrıca koro ve solo programlarda da icra edilen yapıtların arasında yapılan taksim. || Baş taksimi, peşrev, iki beste, ağır ve yrüksemaiden oluşan klasik fasılda, peşrevden önce bir sazın yaptığı ve icra edilecek faslın makamında karar veren taksim. || Geçiş taksimi, solo ve koro programlarında ayrı ayrı makamlardan oluşan yapıt grupları arasında yapılan taksim. (Türk müziğinde ayrıca taksim sırasında, bir ya da birkaç makamın seyrini göstermek için gezinti de yapılır.)
—ferz. Malzeme taksimi, giysi dikimi için gerekli malzemenin ayrılması.
Kaynak: Büyük Larousse
—Konfeksiyon sanayisinde giysi için gerekli malzemenin ilgili kişilere dağıtılması. (Malzeme regulası da denir.) || Parça taksimi, konfeksiyon sanayisinde ve terzilikte giysilerin dikimi için gerekli parçaların ilgili kişilere dağıtılması. (Parça regulası da denir.)