SALATA a. (fr. salade ya da ital. insala- fa’dan). Mutf.
1. Genellikle çiğ öt ya da sebzelerle ya da kurutulmuş tuzlu balık, beyin, yumurta vb. ile, üzerine lezzet verici soslar dökülerek hazırlanan yardımcı yemek. (Bk. ansikl. böl.)
2. Salata kâsesi, içinde salatanın sosla karıştırılıp sunulduğu yuvarlak ya da kare biçimindeki çukur kap.
3. Çoban salatası - ÇOBAN. || Karışık salata, çeşitli malzemenin (parçalara ayrılmış tavuk, yengeç eti, mısır tanesi, egzotik meyveler vb.) bir araya getirildiği salata çeşidi. || Meyve salatası, ayıklanıp küçük parçalar halinde doğranmış meyvelerin üzerine şeker, likör ya da başka içkiler dökülerek hazırlanan yiyecek. || Patates salatası, haşlanıp doğranmış patates, kuru soğan, maydanoz, nane, yeşil soğan vb. ile hazırlanıp üzerine zeytinyağı, limon ve tuzdan oluşan sos dökülerek yapılan salata. (Sosuna hardal da karıştırılabilir) || Rus salatası - RUS. (Amerikan salatası da denir.) || Yeşil salata, kıvırcık salata ya da marul yaprakları ve yeşil soğanla hazırlanıp üzerine limon, zeytinyağı ve tuzdan oluşan sos dökülerek yapılan salata.
—ANSİKL. Salata çok değişik malzemelerle hazırlanabilir. Semizotu, kıvırcık, hıyar, domates, börülce, hindiba, karnabahar, kereviz, kuşkonmaz, patates, patlıcan vb sebze ve otların yanı sıra çiroz, ıstakoz, havyar, beyin, yumurta, zeytin vb yiyeceklerle de salata hazırlanabilir. Salatanın sosu kullanılan malzemeye göre farklılıklar gösterir. Kimi salatalarda limon ya da sirke, zeytinyağı ve tuzdan oluşan sos (çoban salatası, patates salatası vb.); kimilerinde mayonez (rus salatası, kereviz salatası); bazılarındaysa sarmısak, limon ve zeytinyağından oluşan sos (semizotu salatası, hindiba salatası vb.) kullanılır. Salatalara lezzet vermesi için tuzla öldürülmüş soğan, maydanoz, nane vb.; ya da kimyon, sumak gibi baharat konduğu da olur. Bazı salatalar haşlanmış ya da közlenmiş sebzelerle yapılır. Örneğin patlıcan salatası közlenmiş patlıcanın kabuklarını soyup içini ezdikten sonra üzerine limon, zeytinyağı ve tuz dökülerek hazırlanır. Karnabahar salatası, patates salatası vb., sebzeleri haşladıktan sonra yapılır. Kurutulmuş tuzlu balıklarla hazırlanan salatalar genellikle balıkları küçük parçalara ayırıp üzerine limon, zeytinyağı dökerek hazırlanır. Bazılarının üzerine halka halka doğranmış soğan konduğu da olur.
Kaynak: Büyük Larousse