VURGUN a.
1. Kolay yoldan ve genellikle yolsuzca elde edilen büyük kazanç; malların darlığından yararlanıp onları yüksek fiyata satarak ya da piyasadaki fiyatlarından daha ucuza satıp sürümden elde edilen aşırı kâr.
2. Su altındaki yüksek basınçlı ortamdan birdenbire normal ya da alçak basınçlı bir ortama geçildiğinde ya da iki akıntı arasında kalındığında düzenli hava alıp verememenin yol açtığı inme ya da ölüm.
3. Soğuk, sıcak, dolu vb.'nin ürünlere verdiği zarar.
4. Vurgun vurmak, vurgunu vurmak, yasal olmayan yollardan kısa sürede çok kazanç elde etmek: Savaş yıllarında vurgun vurmuş, büyük zenginler arasına katılmıştı. |j Vurgun yemek, bir dalgıçtan söz ederken, vurgun sonucunda ölmek ya da sakat kalmak.
♦ sıf.
1. Bir kimseye, bir şeye bağlanmış, sevmiş olan kimse için kullanılır; âşık, tutkun: Yıllardır o kıza vurgundu. İstanbul'a vurgunum.
2. Silahla yaralanmış olan kimse için kullanılır; yaralı.
—Su ür. kül. Elektrik vurgunu, bir elektrik akımı etkisinde kalan balığın sersemlik hali.
—Tıp. Su içinde anı basınç azalmasından ileri gelen sinir, kemik ve eklem bozukluklarının tümü. (Bk. ansikl. böl.) || Soğuk su vurgunu, soğuk suya dalan ya da daldırılan kişinin kendini kaybederek batmasına ya da batmış olanın çıkamamasına neden olan olay. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Vurgun suya dalışlarda kullanlan dalgıç odalarında meydana gelebildiği gibi, dalgıçların (elbisesiz, bağlı ya da bağsız elbiseli) soluklarını tutarak aniden su yüzüne çıkma isteklerinden ileri gelir. Vurgun yüksek ve alçak basınçların sık sık ve süratle değiştiği meslek dallarında görülür (dalgıçlar, basınçlı odalarda çalışan işçiler vb.). Belirtiler azotun kanda erimesine ve yeniden eski haline dönüşmesine bağlıdır. Yüksek basınç altında, baş dönmesi, kulak uğultusu, burun kanaması olabilir. Alçak basınca geçerken ise çok daha ciddi ve önemli kazalar görülebilir: beyinde gaz ambolileri, felçler, işitme bozuklukları, başdönmesi, derialtı amfizemi, kanamalar, eklem ağrıları. Osteoartritler eklemlerde sürekli sertliğe ve ağrılara neden olabilir.
Dalgıçların soluklarını tutarak aniden su yüzüne çıkmak istemeleri glot spazmına neden olur. Kimi zaman, yüzeye çıkış hızını artırmaya yarayan şişirilebilir yelek ve kemerlerin kullanımı da vurguna neden olabilir. Basıncın hızla azalması, solunum yollarında kapalı bulunan havanın genişlemesine akciğer alveollarının gerilip çatlamasına neden olur. Gaz kabarcıklarının dolaşıma geçmesiyle amboliler de görülebilir.
Soğuk su vurgunu bir ak senkoptur. Elektrikle idama ve bazen görülen birdenbire boğulmalara benzetilmiştir. Arabeyindeki vazomotor refleks bozukluklarına bağlıdır. Suyun soğukluğu vazomotor bozukluğun irkiltici elemanıdır. Tedavi acil olarak gerçekleştirilmeli, hasta hemen yüksekbasınç kabinine" sokulmalıdır.
Kaynak: Büyük Larousse
Vurgun Nedir?
