YÜKLEME a. Yüklemek eylemi.
—Aktar. Malzemeleri taşıma aracı üzerine yerleştirmeye dayanan aktarma işlemi. || Yükleme adaptörü, bir çatallı yükleyici arabanın tablasına uyarlanabilen tutma parçası.
—Ask. Yükleme planı, askeri birliklerin ya da çeşitli ikmal maddelerinin bir yerden başka bir yere taşınmaları için ulaştırma araçlarına bindirilme ve yüklenmelerini düzenleyen ayrıntılı plan.
—Bilş. Bir programı, yürütülmesi amacıyla ya da verileri, işlenmeleri amacıyla, bir bilgisayarın merkezi belleğine yerleştirme işlemi. |[ Bir manyetik şeridi bir sürücü üzerine ya da bir delikli kart paketini bir okuyucuya, işletilmek koşuluyla yerleştirme. || Bir bilgiyi, işlenmesi ya da belleğe aktarılması amacıyla bir bilişim sistemine kaydetme. (Yükleme genellikle, bir görüntüleme ve kontrol ekranına bağlı alfasayısal bir klavye aracılığıyla gerçekleştirilir.) [Eşanl. GİRME.] || ilk yükleme, bir bilgisayarı çalıştırmanın ilk evresi; kablolu bir başlatım programını yürütmeye daha sonra işletim sisteminin, bilgisayarın tümel çalışmasını yönetmeye ve sonraki işlerin yürümesini, işlenmesini ve birbirini izlemesini sağlamaya yarayan genel programlarını yerleştirmeye dayanır.
—Dilbil. Yükleme durumu, fiille, onun belirttiği eylemden doğrudan etkilenen tümleç (nesne) arasındaki dilbilgisel bağıntıyı belirten durum (örn. BABAMI seviyorum). Türkçede yükleme durumu, ad ya da ad işlevi gören bir sözcüğe ünlü uyumlarına bağlı olarak -/ (-i-u-û) eki getirilerek oluşturulur. Bu eke yükleme (durumu) eki denir. (Eşanl. BELİRTME DURUMU, AKUZATİF, ACCUSATİVUS.)
—Denize. Yükleme hattı markası, suya azami batma noktasını belirtmek için ticaret gemilerinin teknesine, sancak ve iskele bordalarına bozulmayacak biçimde zımbayla işlenen marka. (Bir geminin çeşitli yükleme hattı markalan fribord hesabıyla belirlenmiştir. 80 register tondan yukarı bütün gemilere uygulanması zorunlu olan bu marka kılavuz gemileri, gezinti yatları ve liman tarak gemileri için zorunlu değildir.) || Yükleme limanı, bir ticaret gemisinin yükünü alıp denize açıldığı liman. || Yükleme yeri, yapacağı yükleme için, bir gemiye liman içinde ayrılmış yer.
—Elektrotekn. Bir akümülatörü yükleme, akümülatörden, boşalmanınkine zıt yönlü bir akım geçirme.
—Havc. Yükleme planı, bir nakliye uçağının uçuş sırasında taşımak zorunda olduğu çeşitli yüklerin ağırlık ve dağılım olarak tanımı. (Bir sivil uçağın yükleme planı, uçuştan önce pilotun sorumluluğunda yapılır.)
—Inş. Yüklemeyle sınama yöntemi (ing. trialload method), kemer barajları yatay (kemerler) ve düşey (duvarlar ya da konsollar) öğelere ayırarak bu öğelerin ortak noktalarında (düğümler) radyal. teğetsel ve burulmaya bağlı biçim değiştirmelerin her iki öğede de aynı olduğunu yazmaya dayanan hesap yöntemi.
—Mad. oc. Cevher ya da taş yükleme, kazıyla oluşturulan yığın halindeki mineral ya da kayacın kürekle (elle yükleme) ya da makine kepçesiyle (mekanik yükleme) bir taşıma aracına yüklenmesi.
—Muhs. Rasyonel yükleme, analitik muhasebede, sabit giderleri, ürünlerin maliyet hesaplarına bu ürünler için harcanan emek birimleriyle orantılı olarak kaydetme yöntemi.
—Nük. müh. Bir reaktörü nükleer yakıtla beslemek eylemi.
—Petr. san. Yükleme yeri, büyük tonajlı petrol gemilerine denizde yükleme yapmayı sağlayan donanımların tümü. (Bk. ansikl. böl.) || Artık yükleme, bir petrol gemisinin tanklarındaki yıkama artıklarını denize boşaltmadan üzerlerine ham petrol yüklemeye dayanan ve İngilizce "load on top” adıyla bilinen yöntem. (Böylece ham petrolle karışan artıklar, denize atılacak yerde yükle birlikte boşaltılır.) [Eşanl. LOAD ON TOR]
—Teknol. Yükün bir fırına kesikli olarak çalışan bir işleme aygıtına ya da yakıtın ocağa yerleştirilmesi. (Bk. ansikl. böl. Isıbil.)
—Topruhbil. Bir gözlemleyicinin bir olay ile bir kişi (eylemci) ya da dış dünyadaki bir nesne (çevre) arasında sürekli bir nedensellik kurmasını sağlayan bilgi süreci. (Bk. ansikl. böl.)
—ANSİKL. Isıbil. Katı yakıtla çalışan ocaklar genellikle yükleme biçimine göre sınıflandırılır. Elle yükleme ocak kapısından kürekle yapılır. Yerçekimiyle sürekli yükleme, ızgara üzerindeki yakıt ve cürufların yanma ve temizleme sonucu azalmasına bağlı olarak bir bunker içindeki yakıtı, eğik ya da hareketli bir ızgara üzerine dökmeye dayanır. Mekanik yüklemede bir kürek ya da itici kullanılır. Ocağa giren yeni yakıtın, tutuşma durumundaki katmanın altından ya da üstünden verilmesine göre ocak alttan ya da üstten yüklemeli adını alır. Elle yükleme düşük güçlü ocaklarla sınırlıdır. Günümüzdeki, katı yakıtlı sanayi ocaklarında mekanik ızgara üzerine sürekli yükleme ya da alttan bir itici kullanarak yapılan mekanik yükleme yöntemlerinden yararlanılır. Belli bir gücün üzerinde bu ocakların yerine, toz kömürle çalışan ocaklar kullanılır; bu tip ocaklarda yükleme toz kömür-hava karışımı üflenerek yapılır.
—Petr. san. Petrol gemilerini yükleme genellikle üretim bölgelerinin yakınında, liman altyapısının yetersiz ya da gemi boyutlarına elverişsiz olduğu yerlerde yapılır. Her duruma özgü kriterlere göre çeşitli tipte yükleme yerleri geliştirilmiştir. Petrol, stoklama donanımlarından (kara ya da deniz) sualtı boruhatlanyla getirilir, sonra dip ile su yüzeyi arasında bağlantıyı sağlayan esnek borularla yukarı basılır ve mafsallı bir kol yardımıyla petrol gemisinin tanklarına doldurulur. Yükleme yeri kimi kez, mürettebatı helikopterlerle getirilen gerçek bir yapay ada büyüklüğünde olabilir.
—Topruhbil. Yükleme sürecinin temelinde insanın, çevresindeki dünyayı belli sayıda değişmez nedensellik ilişkilerine indirgemesi gerektiği düşüncesi yer alır. Yükleme kuramları, P Fauconnet’nin çalışmalarından (la Responsabilitö. Etüde de sociologie (Sorumluluk. Bir toplumbilim incelemesi] (1928) ve yüklemeyi, kişilerarası ilişkiler kuramının ayrılmaz bir parçası haline getiren F. Heider'in incelemelerinden (1958) büyük ölçüde esinlendi. Bir yandan, E. E. Jones ve K. E. Davis, öbür yandan H. H. Kelley, yükleme kuramını iki ayrı yönde geliştirdiler.
Jones ve Davis (1965), başkasının edimlerinin nedenlerini algılama sorunu üzerinde durdular. Gözlemci, gözlemlenen kişinin kendine özgü bir davranışının kaynağını anlamaya çalışır ve bunun için ya değişmez ve sürekli ya da bir dış baskıya karşı tepki türünden güdüleme bulmaya çalışır. Bunu yapabilmek için, gözlemcinin, eylemde bulunan kişinin gerçekleştirdiği eylemin sonuçlarını bildiğini, bu eylemi yapma gücüne sahip olduğunu ve belli bir durumda bu eylem ile yapılabilecek başka eylemler arasında bir seçim yapma özgürlüğüne sahip olduğunu varsayması gerekir. Jones ve Davis'e göre, toplumsal kurallara (normlara) uygun olmayan bir edim, bunu yapanın ayırtedici özellikleri konusunda, kurallara uygun bir edimden daha çok bilgi sağlar.
Kelley ise, analizinde (1967), tersine, iç yüklemenin karşıtı olarak ele aldığı bir dış yüklemenin koşullarını saptamaya çalışır. Örneğin, bir filmi beğenen bir kimse, bu beğenişini, bu tip filmlere olan eğilimiyle mi, yoksa filmin kendine özgü nitelikleriyle mi açıklaması gerektiğini düşünür. Gözlemci, çevrenin nedensel yapısını bilişsel bakımdan iyice kavrayabilmek için nesnede bulunan değişmez ve sürekli özellikler arar. Değişmez'in aranması, gerçek nedenleri, nesnel gerçekliği kavrama güdülenmesinde kendini gösterir. Çünkü Kelley'e göre hakikat, "nesnededir". Böylece etki, var olduğu zaman, var olan etkene (nesne, varlık); var olmadığı zaman da, var olmayan etkene yüklenir. Etkilerde görülen değişiklik, karşılığın bir nesneye bağlı olan özgül niteliğine, zaman içinde aynı kalmasına ve birçok kimse arasında bir consensusün varlığına oranla incelenir.
Kaynak: Büyük Larousse
Yükleme Nedir?
