Sempatik Nedir?

1 . Sıcakkanlı:
"Sempatik bir çocuk."- .
2 . Çok hoş, hoşa giden:
"Geçende girdiğim dükkân da böyle sempatik bir yerdi."- B. Felek.

SEMPATİK sıf. (fr. sympathique).
1. Sevgi, dostluk duygusu uyandıran bir kimse, onun davranışı için kullanılır; sevimli, cana yakın: Sempatik bir genç. Sempatik bir yüz.
2. Yakınlık duyulan, kabul edilebilir: Sempatik bir yaklaşım değil.
3. Hoşa giden, sevimli bir şey için kullanılır: Sempatik bir toplantı.

—Nörol. Sempatik gangliyon, iki vejetatif gangliyon tipinden biri. || Sempatik sinir sistemi, yaşatkan (vejetatif) sinir sisteminin iki kısmından biri, yani gangliyon öncesi sinir lifleri, omuriliğin göğüs bölümü ile bel bölümünün ilk üç omurundan çıkan kısmı. (Eşanl. ORTOSEMPATİK SİNİR SİSTEMİ.) [Bk. ansikl. böl.]

—Patol. Sempatik tepkiler, bulundukları yerler çok değişik olduğu halde, birbi- riyle bağlantısı çok sıkı olduğu için, biri belirir belirmez öteki de beliren hastalıklar.

• a. Nörol. Sempatik sinir sistemi. (BÜYÜK SEMPATİK de denir [esk.].)

—ANSİKL. Nörol. Parasempatik sinir sistemi gibi sempatik sinir sistemi de ( PARASEMPATİK mad.’deki şema) bir gangliyon öncesi nöronla bir gangliyon sonrası nörondan oluşur; gangliyon öncesi nöron kolinerjiktir ve sempatik gangliyonun içinde sona erer (genellikle omur önünde), gangliyon sonrası nöron çoğu zaman noradrenerjiktir, doğrudan doğruya içorganlara kumanda eder. Sempatik sistemin omurilikteki merkezleri, omuriliğin göğüs ve bel bölümlerinde bozmaddeden bir sütunda yer alır: orta-yan iç sütun.
Sempatik sistem şu organlara kumanda eder: göz (gözbebeği daralmasına ve ekzoftalmiye neden olur); tükürük bezleri (salgının azalması); deri (kıl dikelmeleri, damar büzülmesi, terleme); kalp (kasılma gücünde hızlanma ve artma); ateiğerler (bronş genişlemesi); karındaki içorganlar (bağırsak iletimine azalma); idrar torbası (işeme sayısında çoğalma); böbreküstü bezi (adrenalinin serbest hale gelmesiyle kan şekerinin düşmesi ve kalp atımlarının hızlanması).
Sempatik sistemin etkilerinin tümü, sindirim işlevlerinde azalmayla ve bir stresin harekete geçmesine ya da yanıtlanmasına hazırlıkla (bronşlarda genişleme, kalp atımlarında hızlanma, kan şekeri yükselmesi) ilgilidir.