Müşterek Nedir?

MÜŞTEREK, -ki sıf. (ar. müşterek).
1. İki ya da daha çok kimse, topluluk arasında paylaşılan, onların kullanımına açık, onlara ait olan şey için kullanılır: Onlarla müşterek bir bahçemiz vardı İki komşu ülkenin müşterek kültürleri.
2. Bir kimseyle, bir toplulukla ortaklaşa olarak gerçekleştirilen şey için kullanılır: Çeşitli eğilimlerin katıldığı müşterek bir gösteri. Müşterek bir araştırma programı yürütmek.
3. Herhangi bir şeyde birlik olan kimseler için kullanılır: Bu konuda müşterekiz.

—Esk. Müşterek-ül-menfaa, ortaklaşa yararlanma.

—Ask. Müşterek harekât, düşman topraklarına yönelik ani bir taarruz çerçevesinde deniz, kara ve hava kuvvetlerinin seferber edilmesi. (Müşterek harekâtlar ikinci Dünya savaşı nda önemli rol oynadı ve her iki tarafa da zaman zaman üstünlük sağladı. Almanlar açısından Norveç ve Girit; Japonlar açısından Asya’nın güney-doğu'sunun fethi; son olarak da, Müttefiklerin art arda gerçekleştirdikleri çıkarmalar [Kuzey Afrika, Sicilya ve en önemlisi Normandiya ve Provence] örnek gösterilebilir.) || Müşterek komuta ve harekât merkezi, belirli bir sorumluluk bölgesinde aynı amaç ve hedefe yöneltilmiş kara, deniz ve hava kuvvetlerinin karşılıklı yardım ve desteğini sağlamak üzere, ortak planlama ve uygulamanın hızla yapılmasını sağlamak için kurulan merkez.

—Bank. Müşterek hesap, birden fazla kişi adına açılan ve bu kişilerin birlikte sahip oldukları ve her birinin kendi imzası altında işletebildiği hesap.

—Esk. biyol. Müşterek-ül-hayat, ortakyaşar.

—Esk. mat. Müşterek-ül-mikyas, EŞÜLÇEKLİ'nin eşanlamlısı.

—Huk. Müşterek avarya — avarya. || Müşterek borç, birden çok kişinin borçlu olması durumu, || Müşterek borçlu — BORÇLU. || Müşterek kusur, birden çok tarafın kusurlu olması durumu. (KUSUR.) | Müşterek hayat, karı kocanın bir arada yaşamaları. (Karı kocanın ortak bir yaşam sürdükleri konutu seçme hakkı kocaya aittir. Kadın, kocanın seçtiği konutta kural olarak yaşamak zorundadır. Ancak, kocanın seçtiği konut da, kadının sosyal yaşantısına uygun ve bağımsız yaşayabilmesine elverişli olmalıdır) || Müşterek mülkiyet, birden çok kişinin bir eşya üzerinde pay sahibi olduğu ve bu payların bölünmemiş bulunduğu mülkiyet türü. (Bk. ansikl. böl.)

—Oy. Müşterek bahis - BAHİS.

—Tic. Müşterek alacaklı, bir borçludan, başkalarıyla birlikte bir alacağı olan kimse.

♦ be. Ortaklaşa olarak, müştereken: Giderleri müşterek ödeyeceğiz.

—ANSİKL. Huk. Bir eşya üzerindeki mülkiyet hakkı, bir kişiye ait olabileceği gibi, birden çok kişiye ait de olabilir. Birden çok kişinin bir eşya üzerindeki mülkiyetine, “birlikte mülkiyet” denir. Bu tür mülkiyet iki biçimde olabilir: müşterek mülkiyet, iştirak halinde mülkiyet. Müşterek mülkiyetin özellikleri şunlardır:
1. mülkiyet hakkının konusu, tek bir eşyadır;
2. bu eşya üzerinde birden çok kişinin mülkiyet hakkı vardır;
3. bu kişiler eşyanın bir payına sahiptirler. Müşterek mülkiyette kişilerin eşya üzerindeki payları eşyanın bütününü kapsar. Örneğin, beş yüz metre karelik bir arsaya iki kişinin yarı yarıya sahip olmaları, bu arsanın iki yüz elli metre karesinin birine, iki yüz elli metre karesinin de ötekine ait olması değil, arsanın bütünü üzerindeki mülkiyet hakkına her birinin yarı yarıya sahip olmaları demektir.
Bir eşya üzerinde pay sahibi olanlar, bu paylarını istedikleri gibi kullanabilirler Paydaşlardan her biri, kendi payında mülkiyet hakkı sahibinin yetkilerini ve yükümlülüklerini taşır; payını başkasına devrede bilir ya da rehin verebilir. Alacaklılar, pay sahibinin borcu için bu payı haczedebilirler. İlke olarak, pay sahipleri müşterek mülklerini birlikte yönetirler. Ancak, sözleşmeyle başka türlü bir yönetim biçimi kararlaştırılabilir. Çoğunluk başka türlü karar vermedikçe paydaşlardan her biri, küçük onarım ve tarım işleri gibi olağan yönetim işlerini yapmaya yetkilidir. Toprağın tarım biçiminin değiştirilmesi ya da büyük onarımlar yapılması gibi daha önemli yönetim işleri, müşterek mülkün yarısından çoğuna sahip olan ve sayı bakımından çoğunluğu oluşturan pay sahiplerinin oyu olmadıkça yapılamaz (Türk med. k. md. 624). ilke olarak, paydaşlardan her biri müşterek mülkiyet durumunun sona erdirilmesini isteyebilir. Ancak, paydaşlar kendi aralarında bir sözleşme yaparak müşterek mülkiyet durumunun sürdürülmesini kararlaştırabilirler. Bu konuda yapacakları sözleşme en çok on yıl süre için geçerli olabilir. Süre dolunca yeni bir sözleşme yapılabilir. Kat mülkiyetine ya da kat irtifakına konu olan taşınmaz mallarda, ortaklığın giderilmesi istenemez. Müşterek mülkiyet üç biçimde sona erebilir:
1. müşterek malın paydaşlar arasında bölünmesiyle;
2. pazarlık ya da artırma yoluyla satılıp parasının paydaşlar arasında bölünme siyle;
3. paydaşlardan birinin ya da birkaçının ötekilere ait paylara sahip olmalarıyla (Türk med. k. md. 628). [MÜLKİYET.]