SAF sıf. (ar şif).
1. Katışıksız olan şey için kullanılır: Saf su. Saf altın.
2. Deneyimsizliği ya da yapısı gereği kötülük düşünmeyen, masum, temiz yürekli bir kimse; ona özgü bir şey için kullanılır: Saf bir genç kız. Temiz, saf bir yüzü var.
3. Gülünç bir duruma düşecek kadar kolay kan- dırılabilen bir kimse için kullanılır; bön: Bu yalanlara inanacak kadar saf değilim.
4. Uygulamaya yönelik kaygılar dışında, en özgül özellikleri açısından ele alınan zihinsel sanatsal etkinlik için kullanılır; arı, pür: Saf müzik. Saf şiir tutkusu.
—Ed. Saf şiir - ARI ŞİİR.
—Zootekn. Saf ırk damızlık, soyunda ırkının aranılan karakterleri bulunan damızlık hayvan.
SAF, -ffı (ar. şaff).
1. Sıra, dizi.
2. Saf bağlamak, sıraya girmek, sıra almak, sıralanmak. J| Saf saf, dizilerek, dizi dizi.
—Esk.
1. Saf saf, dizi dizi, sıra sıra.
2. Saf-âra, asker saflarını süsleyen. |J Saf -beste, sıralanmış, sıraya konmuş. || Saf -be-saf, dizi dizi. || Saf-şikaf, düşman saflarını yaran. || Saf-şiken, düşman saflarını bozan. II Saf-zen, düşman saflarını vuran yiğit. || Saff-ı düşmenan, sıralanmış, sıra ya konulmuş düşman askerleri. || Saff-ı harb, savaşta sıralanmış askerlerin tamamı. || Saff-ı nial, ayakkabılık. || Saff-ı nialde oturmak, kendini küçülterek, ayakkabıların konulduğu yerde oturmak.
—isi. Toplu olarak namaz kılınırken uygulanan dizilme, sıralanma düzeni. (Bk. ansikl. böl.) || Saf seccadesi, üzerinde birden fazla kişinin namaz kılabileceği bir seccade türü. (Bu seccadelere namaz kılacakların sayısına göre yan yana mihrap motifleri işlenir ve namaz sırasında cemaat bu mihraplara göre sıralanır.)
—ANSİKL. Cemac...e namaz kılınırken saf bağlamak, boş safları doldurmak sünnettir. Hz. Muhammet, imam olarak cemaatin önünde namaza başlamadan önce safların sık ve düzgün tutulması konusunda cemaati uyarır ve durumu denetlemeden namaza durmazdı. Hadislerde ön saflarda, özellikle imama yakın namaz kılmanın sevap olduğu belirtilirse de, arkadan gelenlerin ön saflara geçmek için cemaati rahatsız etmemeleri gerekir. Erkeklerle kadınların cemaatle aynı imama uymaları durumunda kadınların erkeklerin önünde ya da onlarla aynı saflarda namaz kılmaları caiz değildir. Bu durumlarda en önde erkekler, ortada erkek çocuklar, arkada da kadınlar şaf tutarlar.
SAF a. Müz. Hekimbaşı Abdülaziz Efen- di'nin Usûlâtı mehterânı alem adlı kitabında sözü edilen mehter usullerinden biri. (Yalnız davul ve köslerle vurulurdu.)
Kaynak: Büyük Larousse