Selatin Nedir?

SELATİN çoğl. a. (ar. sultanin çoğl. selâtin). Esk. Sultanlar: "Nice nice selatinler zebun olur aşk elinde" (Yunus Emre, XIII. yy.).

—İsi. Selatin şeyhliği, cuma namazından sonra vaaz verme görev ve yetkisi. (Kürsü şeyhliği ve cuma vaizliği de denir). [Camilerde cuma günleri okunan arapça hutbeyi türkçeye çevirip halka anlatmak amacıyla kurulan cuma vaizliği, 1726dan sonra selatin şeyhliği adıyla anılagelmiştir.]

—Mim. Selatin camisi, osmanlı sultanlan, şehzadeleri ya da padişah kadınları için yaptırılan, büyük boyutlu camilere verilen ad. (Bk. ansikl. böl.)

♦ sıt. Folk. Selatin meyhane, büyük, geniş gedikli meyhanelere Abdülaziz döneminin (1861-1876) son yıllarında verilen ad. ( MEYHANE.)

—ANSİKL. Mim. Selatin camileri, çoğunlukla çevrelerindeki değişik işlevde yapılarla külliye oluştururlar. Bu camiler birden fazla minarelidir ve sultanlara ayrılmış hünkâr mahfilleri vardır. Edirnedeki Üçşerefeli cami, selatin camilerinin öncüsü olarak nitelenir. istanbuldaki Fatih külliyesi ise, değişik işlevli yapıları ile selatin külliyeleri geleneğini başlatmış; bu gelenek Bayezit, Şehzade, Süleymaniye külliyeleri ile sürmüştür. Selimiye ve Sultanahmet camileri, selatin camilerinin en görkemli ve büyük boyutlu örnekleridir Haseki külliyesi, Yeni cami, Laleli camisi, Mihrimahsultan camisi, Valide camisi de, sultan eşlerinin yaptırdığı selatin camileri arasında belirtilebilir. Evkaf nezareti'nin kuruluşuna değin bu tür camilerin vakıfları darüssaade ağalarınca yönetilmiştir.
Solatinnam ya da Tavarlhl Âl-I Osman, BergamalI Sarıca Kemal'in 3 bin ikilikten (beyit) oluşan destansı yapıtı (1490). Bayezit ll'nin buyruğu üzerine türkçe kaleme alınmış olan yapıt, genelinde Osmanlı hanedanının yiğitliklerini överken, özellikle de Kayı aşiretinin Anadolu’ ya gelişini ve Selçuklu hükümdarı Alaet- tin Keykubat ile tanışmasını anlatır.