Kaldırım Nedir?

KALDIRIM a.
1. Bir caddenin, yayaların gelip geçmesi için yapılmış, asfalta göre yüksek ve genellikle bir kenarlığı bulunan yan bölümü; yaya kaldırımı. (Eşanl. YAYA- KALDIRIMI, TRETUAR ya da TROTUAR.)
2. Yollara yapılan taş döşeme
3. Kaldırım çiçeği, yosması, süpürgesi, kötü yola düşmüş ya da gelip geçene askıntı olarak müşteri arayan kadın. || Kaldırım çiğnemek, kentte yaşayarak bilgi ve görgüsünü artırmış olmak. || Kaldırım mühendisi, işsiz, güçsüz sokakları aşındıran kimse. || Kaldırıma, sokağa düşmek, önemini, değerini yitirerek ucuz fiyatla satılır olmak. || Kaldırımları aşındırmak, amaçsızca, işsiz, güçsüz dolaşıp durmak.

—Denize. Deniz yüzeyine yakın ve kıyıya koşut olarak uzanan, genellikle kumluk kıyılarda görülen üzeri düz kayalar.

—ida. huk. Kamuya ait yolun kenarındaki kaldırımlar, yolun eklentileri olarak kabul edilir ve onun gibi kamu mallarından sayılır.

—Jeomorfol. ve Denizbil. Karalar üzerine ya da deniz tabanına yayılmış değişik boyuttaki gereçlerin meydana getirdiği kaldırıma benzer örtü. (Bk. ansikl. böl.)

—Pedol. Kaldırım taşı, jeolojik (yerli sert kireçli kayaç) ya da eski pedolojık kökenli (sürekli ve çok sert kireçli yapraklar halinde taşlaşma sonucu, aynı biçimde düzenlenmiş kireçli bir kabuğun üstünde oluşur), çok az çatlağı bulunan yassı kayalık toprakaltı.

—Teknol. Kaldırım çekici, düşey bir sapla donatılmış çembersel ağır bir kütleden oluşan ve zeminin sı kıvrılmasına ya da parke döşemeye yarayan takım.

—ANSİKL Kaldırımlar, değişik ortamlarda ve değişik süreçlerle oluşur. Karalar üzerinde en çok, rüzgârın ve mekanik ufalanmanın başlıca şekillendirici etken olduğu kurak ve buzulçevresi morfoklimatik bölgelerde görülürler. Rüzgârın havalandırarak sürükleme etkisi, gereçlerin çapı ve ağırlığı ile orantılı olduğundan bu gibi bölgelerde zemini kaplayan gevşek çökelle- rin içindeki ince ve hafif öğeler rüzgârla uzaklaştırılırken, geride kalan iri çakıllar ve bloklar adeta bir kaldırım görünümü alırlar (buzulçevresi kaldırımları ve arapça konuşulan kurak bölgelerde hamada, şerir ve reg gibi değişik adlar verilen çöl kaldırımları). Deniz tabanlarında da kaldırımlara rastlanır. En yaygın olanları, çapları birkaç mm’den 850 kiloluk kütlelere kadar değişen manganez yumrularından oluşan kaldırımlardır. Bu yumrular volkanik bir kayaç parçasından, köpekbalığı dişinden ya da başka bir kırıntıdan oluşan bir çekirdeğin çevresinde eşmerkezli olarak çökel- miş manganez ve demirden oluşurlar ve ekonomik değer taşırlar. Volkanik adaların çevresinde çoğunlukla bazalt bloklarından, tropiklerarası okyanusların bazı kesimlerindeyse bir kavkı kırıntısının ya da bir kum tanesinin çevresinde eşmerkezli olarak çökelmiş CaC03 (aragonit) tabakalarından oluşan oolit, pizolit, onkolit kaldırımları görülür.