İspirto Nedir?

İSPİRTO HAKKINDA GENEL BİLGİ

İspirtonun teknik adı etil alkol, kimyasal formülü ise C2H5OH Türkiye’de şeker sanayi bünyesinde kurulu dört adet ispirto fabrikası bulunmaktadır. Bunlar Eskişehir, Erzurum, Malatya ve Turhal İspirto fabrikalarıdır. İspirto fabrikalarında melas içinde bulunan şekerin fermantasyonu sonucu ispirto (etil-alkol) üretimi yapılır.
Melas şeker fabrikalarında kristal hale getirilemeyen % 50 şeker, % 15 su, % 35’i şeker dışı maddeler olan kahve renkli az akıcı şuruptur. Melas ispirto fabrikasında üç kat sulandırılarak mayalar üzerine verilip fermantasyona bırakılır.

Fermantasyon yüksek moleküllü organik maddelerin özellikle karbonhidratların maya dediğimiz mikroorganizmalar tarafından daha küçük moleküllü maddelere parçalanmasıdır. Fermantasyon teknolojisinin özelliği fermantasyon olayına dayanması yani hammaddenin yapısında fiziksel ve kimyasal değişiklikler olmamasıdır. İspirto fabrikasında etil-alkol aşağıdaki fermantasyon mekanizması ile melastaki şekerin alkol mayası (saccoharomyces Cerevisiae) tarafından parçalanıp CO2 ve etil-alkol’e dönüşmesi sonucu elde edilir.

H2O (Asit)
C12H22O11 C6H12O6 + C6H12O6
Hidroliz Glikoz Fruktoz

Maya
C6H12O6 2 C2H5OH + 2 CO2 + Q
Fermantasyon Etil-Alkol
Fermantasyon sonucu elde edilen düşük alkollü sıvı destilasyon kolonlarında tekrar tekrar kaynatılarak içindeki gayrisafiyetlerden temizlenir, rafine edilir ve alkol derecesi yükseltilerek (96,0o) olarak üretimi gerçekleştirilir.

İSPİRTO ÜRETİMİ:
Fabrikamızdan melastan alkol elde etme işlemini ekteki şema yardımıyla şöyle anlatabiliriz. Melas deposundan alınan melas kantardan tartılarak bir kısmı maya üretmek için gıda hazırlayıcısı olarak kullanılan ekşi mayşe kazanına (1) alınır. Bu kazana ayrıca sülfirik asit eritilmiş diamonyumfosfat ve su katılarak gıda hazırlanır. Bu gıdanın bir kısmı maya dairesine, diğer kısmı ise maya çoğaltma kazanına (2) verilir. Maya dairesine ve maya çoğaltma kazanına ayrıca hava verilerek mayanın çoğalması sağlanır. Bu çoğaltılan maya son fermantasyon kazanına (4) verilir.

Kantardan alınan melasın diğer kısmı da tatlı mayşe kazanına alınarak su ile karıştırılır. Tatlı mayşe hazırlanır. Mayası verilmiş son fermantasyon kazanının üzerine hazırlanan tatlı mayşe verilerek kazan doldurulur, dolan kazanın kapağı kapatılır, havasız ortamda fermantasyon olayı tam olarak başlamış olur. 7-8saat sonra kazan fermantasyonunu tamamlamış ve düşük alkollü mayşe (5) meydana gelmiştir.

Alkollü mayşenin içinde bulunan maya, maya ayırma ve kurutma istasyonunda mayşeden ayrılarak proteince çok zengin olan alkol mayası üretimi gerçekleştirilerek yem fabrikalarına satılır.

ispirto İtalyanca. spirito
İsim.
(ispi'rto) halk dili.
1. Alkol: "Garip kıyafetli, ağızları ispirto kokan, gözleri kırmızı iki adamla gırtlak gırtlağa boğuşuyordu." -H. E. Adıvar.
2. mecaz. İçki.