Kalgay Nedir?

Kalgay
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi

Sponsorlu Bağlantılar

Kırım veliahtına verilen unvan. Bu unvan, Osmanlıların da onayıyla, 1475 yılından verilmeye başlandı. Kalgay, handan sonra gelir ve veziriazamla eş tutulurdu.

Cengiz Han Yasası'na göre Han'ın küçük kardeşi ya da en büyük oğlu kalgay seçilirdi. Kırım Hanlığı da Cengiz Han'ın kurduğu Moğol İmparatorluğu'ndan doğan Altınordu Devleti'nin halef devletlerinden biri olduğu için veraset hususunda Cengiz Han Yasası uygulanmaya devam edilirdi. Kırım Tatarcasında "(yerime) kalsın" anlamına gelen "kalgay" sözcüğü anılan hanlık 1783 yılında Rusya tarafından ilhak edilene dek 1475-1774 arasında hanlığın metbuu olan Osmanlı Devleti tarafından da tanınan yönetsel bir terim olarak kullanılagelmiştir.
1467 yılında Osmanlı Devleti'ne iltica eden Kırım Hanı Mengli Giray Han'ın oğlu Muhammed Giray'ı "kalgay" ilan etmesi ve Osmanlıların da bunu tasdik etmesi üzerine, "kalgaylık" müessesesi fiilen ihdas edilmiştir.
Sarayı Akmescit'te (Simferopol) bulunan kalgayların özel vezirleri, memurları ve divanı da olurdu ve yargılama yetkisine de sahiplerdi. Kalgay adaylarına ise Nureddin adı verilirdi.