Serdar Nedir?

Serdar
MsXLabs.Org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Osmanlı Devleti'nde başkomutan, başbuğ. Padişahların katılmadığı savaşlarda başkomutanlık yapan sadrazamlara da bu unvan verilirdi. Serdar olarak görevlendirilen kimseye serdarlık fermanı verilir; özendirmek için de padişah tarafından kürk giydirilir, sorguç, kılıç, hançer armağan edilirdi.

SERDAR a. (fars. ser ve dâr’dan serdsı).
1. Kur. tar. Osmanlılar'da ordu komutanlarına verilen ad. (Bk. ansikl. böl.)
2. Mısır'da, hıdiv ordusunun başında bulunan İngiliz subayın unvanı. || Serdarı ekrem - SERDARIEKREM, || Kır serdarı, Osmanlılar'da kentler arasındaki yollarda güvenliği sağlayan görevli. || Yeniçeri serdarı, Osmanlılar'da eyaletlerdeki yeniçerilerin başı.

—Esk. ida. Serdarlık beratı, sefere serdarıekrem olarak katılan sadrazam ve vezirlere verilen padişah fermanı. (Seraskerlik beratı da denirdi.)

—ANSİKL. Padişah, bir serdarlık fermanı ile bu göreve atama yapardı. Serdarlığa atanan, padişahın huzuruna kabul edilir, kendisine kılıç, sorguç, hançer gibi armağanlar verildiği gibi hilat (kürk) da giydirilirdi. Sefere, buyruğuna verilen bir saltanat sancaktarı, yeniçeri, cebeci, topçu ve süvari birlikleriyle çıkardı, Tüm sefer hazırlıkları serdar tarafından yapılırdı. Serdarın göreve atamak, görevden almak, zeamet ve tımar vermek gibi geniş yetkileri vardı. Yanlarında XVII. yy.’a kadar tuğra çekilmiş boş ahkâm kâğıtları bulunur, bunlar yetişmezse kendileri de tuğra çekebilirlerdi. Parasal işler serdarın buyruğuna verilen bir defterdar ya da hazine kâtibi tarafından yürütülürdü. Seferde serdar divan kurma yetkisine de sahipti. Sefer sırasında yaptıkları tüm işlemlerin hesabını sefer dönüşü hükümet merkezinde padişaha verirlerdi.