Uzaklaşma Nedir?

UZAKLAŞMA a. Uzaklaşmak eylemi.

—Dilbil. Uzaklaşma durumu, kimi fin-ugur dillerinde bulunan ve bir yerden uzaklaşmayı ya da inmeyi gösteren durum.

—fiyat. Sahnede partnerlerinden uzaklaşmak eylemi. || Uzaklaşma etkisi, Bertolt Brecht'in “epik tiyatro"nun (dramatik tiyatronun karşıtı olarak), seyircinin kişilerle aralıksız olarak özdeşleşmesini önleyen, oyunun pasif olarak karşılanmasını sınırlayan ve olaylardan uzak tutulan bu insanları uyanık tutmaya ve eleştiri yapabilecek bir duruma getirmeye yönelik önemli özelliğini belirtmek için kullandığı \/remdung- seffekt teriminin çevirisi. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Birinci planda bir tedirginlik yaratmak ("Bilinenden yola çıkarak bilinmeyeni keşfedin", der Brecht), seyircinin, gerçeğinden hiç ayırt edilmeyen kopyalara takılıp kalmasını önlemek; oyuncuların her birinin bilincini uyanık tutmak sözkonusudur. Oyuncu canlandırdığı kişilikten kendini soyutlamaz, ama zaman zaman anlattığı da olur, gösteri gerçeğin bir yanılması olarak değil de olduğu gibi verilir ve halk kendine hitabedilebildiğini, gözü açıkken rüya görmediğini bilir.
Bu amaçlara ulaşmak için çeşitli yollardan yararlanılabilir Olay, özellikle, olağan süresi içerisinde verilmemiştir, atlamalarla gelişir, eleştirmeli açıklamalarla ayrı ayrı tablolara bölünmüştür. Brecht uzaklaşmanın yalnızca aklı ikna etmeye değil duygusal telkine de başvurabildiği konusunda ısrar eder. Kimi zaman yanlış anlaşılan, başka türlü yorumlanan uzaklaşma etkisi yine de çağdaş sahneye koymanın gelişiminde çok önemli bir rol oynar.