Tazir Nedir?

TAZİR a. (ar. "azr'dan ta'ziı). Esk. Azarlama.

—isi. huk. Had ve kısas suçları dışında kalan suçlara verilen ceza. (Bk. ansikl böl.) || Taziri ahissa, sosyal durumları kötü kimselere uygulanan tazir. (Mahkemeye çağrılma, hapis ve dayakla cezalandırma biçiminde yapılır) || Taziri eşraf il-eşraf, bilginler, din adamları gibi sosyal düzeyi yüksek kişiler hakkında yapılacak tazir. (Suç işleyen kişiye yaptığının suç olduğu bildirilmek biçiminde yapılır.) || Taziri evsaf, sosyal durumları orta düzeyde olan kişiler hakkındaki tazir. (Bu kişiler mahkemeye çağrılır, kendilerine ihtar ya da hapis şeklinde ceza uygulanır.) || Taziri tedib, baliğ olduğu halde henüz yükümlülük alma çağında olmayan bir çocuğun işlediği bir suç nedeniyle uygulanan tazir, (Suçlu çocuk hafif bir cezayla cezalandırılır.) || Tazir ül-eşraf, üst rütbeli subaylar, büyük tacirler, köy ileri gelenleri vb. kimseler hakkındaki tazir. (Bu kimselere suç işlediğinin bildirilmesi ya da mahkemeye çağrılarak ihtar yapılması şeklinde uygulanır.)

—ANSİKL. isi. huk. Tazir, İslam hukukunda bazı suçlar için Kuran’da ve sünnette belirtilmiş hadd ve kısas cezalarının dışında kalan suçlara uygulanır. Örneğin, dolandırıcılık, yalan yere şahitlik, iftira, 4,25 g altından az değerde şeylerin çalınması gibi suçlar, tazirle cezalandırılır. Tazirle cezalandırılacak suçlarda devlete kanun yapma yetkisi verilmiştir. OsmanlI ceza kanunlarının tamamı tazir suçlarıyla ilgilidir. Devlet bu konuda hâkime takdir hakkı tanır. Tazir cezaları, aynı türden had cezasının en aşağı sınırına varmamalıdır. (Örneğin, had cezasında en az sopa cezası kırk değnek olduğundan, tazir cezası olarak en çok otuz değnek sopa cezası verilebilir.)