Sinek Nedir?
SMD MiSiM
SİNEK a.
1. Özellikle sinekgiller (Muscidae) ya da mavisinekgiller (Calliphoridae) familyasından olan, kısaduyargalı ikikanatlı böceklerin ortak adı. (Tıknaz bedenli, çoğunlukla koyu ya da gözalıcı renkli, vızıldayarak ve zikzak yaprak hızlı uçan, dengelikleri kaşık gibi çukurcuklu olan böceklere "sinek” denir; esas sineklerin süngersi bir hortumu vardır, ama sokucu türlerin çoğu da bunlara benzer ve onlara da “sinek" denir.) [Bk. ansikl. böl.]
2. Hangi öbekten olursa olsun az çok sineğe benzeyen böcek.
3. Sinek avlamak, özellikle ticari bir işyeri sözkonusuysa, sattığı mala, mallara ve/ya da sunduğu hizmete alıcı, müşteri bulamamak. || Sinekten yağ çıkarmak, çıkar sağlamanın olanaksız olduğu yerden ya da şeyden çıkar sağlamaya çalışmak.
—Balıkç. Sinek takmak, alabalık avında, sineği iğneye ölmeyecek şekilde yerleştirmek. || Sinekle su üstü avı, yüzer oltanın ucuna, irice, canlı ya da yapma sinek takılarak yapılan balık avı. || Yapay sinek, olta iğnesine takılan ve sineği andıran cisim.
—Böcbil. Sinek bulutu, haziran-temmuz aylarında bazı akarsuların üzerinde çok kalabalık sürüler halinde uçuşup duran ve balıklara besin kaynağı oluşturan birgün- lüksinekler topluluğu. (Bu sinekler olta yemi olarak kullanılabilir.) || Akdeniz meyve sineği - AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ. || Altın sinek, açık etlere ve kirli derilere yumurtlayarak bunların kurtlanmasına yol açar. (Bil. a. Lucilia caesar; mavisinekgiller familyası.) || Arpa başak sineği ya da frit sineği, larvası sürgünü saran yaprakları kemirip öldürür. (Bil. a. Oscinella [Oscinis] frit; sapsineğigiller familyası.) || Arpa mazı sineği, arpada mazılar (urlar) oluşmasına yol açar. (Bil. a. Mayctiola [Cecidomyia, Phytophaga] mimeuri; mazısineğigiller familyası.) || Aspir sineği, aspire zarar veren bir türdür (Bil. a. Acanthiophilus helianthi; meyvesineğigiller familyası.) || At sineği ATSİNEĞİ. || Bağ yaprak mazı sineği, asma yapraklarında mazılar oluşturur (Bil. a. Janetiella oenophila; mazısineğigiller familyası.) || Beyaz sinek, Ateure des ya da Trialeurodfs cinsi üyelerine ve özellikle de Aleurodes vaporariorum'a verilen ad. (Aleurodidae familyası.) || Bezelye mazı sineği, ya bezelye tanelerinin oluşmasını engeller ya da bozuk tanelerin gelişmesine yol açar. (Bil. a. Contarina [Cecidomyia] pisi; mazısineğigiller familyası.) || Biber mazı sineği ya da biber sineği, biberlere zarar verir. (Bil. a. Asphondilia capsici; mazısineğigiller familyası.) || Buğday anız sineği, buğdayda urlara neden olur. (Bil. a. Mayetiola destructor; mazısineğigiller familyası.) || Buğday başak sineği, Meromyza variegata ve M. saltatrix'in ortak adı. (Sapsineğigiller familyası.) || Buğday sineği, larvası tohumun içinde gelişerek daneyi kurutan tarım zararlısı. (Bil. a. Contarinia tritici; mazısineğigiller familyası.) || Çam tomurcuğu mazı sineği, çam tomurcuklarına zarar verir. (Bil. a. Contarinia brachyptera; mazısine- ğigiller familyası.) || Çeçe sineği - ÇEÇESİNEĞİ. || Çeltiksineği, pirinç tarlalarında zarara yol açar. (Bil. a. Ephydra macellaria; kıytsineğigiller familyası.) || Çiçek sineği, çiçeksineğigiller (Anthomyidae) familyasından sineklerin ortak adı. || Ekin kök- sineği, larvaları toprakta yaşayan, çeşitli sebzelere ve ekilen bitkilere zarar veren bir böcektir. (Bil. a. Bibio hortulanus; Bibionidae familyası.) || Ekin sineği, buğday, arpa, çavdar ve yulafa zarar veren Geomyza tripunctata ve G. combinata'nın ortak adı. (Opomyzidae familyası). || Et sineği — ET- SİNEĞİ. || Ev sineği, KARASİNEK'in eşanlamlısı. || Fındık mazı sineği, fındıkta urlar oluşturur (Bil. a. Mikomyia coryli; mazısineğigiller familyası). || Fındık yaprak sineği, fındık yaprağı zararlısıdır. (Bil. a. Contarinia corylina; mazısineğigiller familyası.) || Gal sineği, MAZlSlNEĞİ'nin eşanlamlısı. || Gök et sineği, MAVİ ETSİNEĞİ'nin eşanlamlısı. || Havuç sineği — HAVUÇSİNEĞI. || İspanyol sineği, KUNDUZBÖCEĞİ'nin eşanlamlısı. || Kabak sineği, larvası kabağa zarar veren sebze sineği. (Bil. a. Delia [Phorbia] platura ya da Chortophila cilicrura; sebzesineğigiller familyası.) || Kara sinek - KARASİNEK. || Kavun sineği, kavun, karpuz, acur kabukları altına yumurtlayarak bunların çürümesine yol açar. (Bil. a. Myo- pardalis pardelina; meyvesineğigiller familyası.) || Kayın tomurcuğu mazı sineği, kayınağacı tomurcuklarına yerleştirdiği yumurtalardan çıkan larvalar yapraklarda oluşturdukları yumrular içinde krizalit evresini geçirirler. (Bil. a. Cecidomyia fagi; mazısineğigiller familyası.) || Kayın yaprağı mazısineği, kayın yapraklarında urların gelişmesine neden olur. (Bil. a. Cecidomyia annulipes; mazısineğigiller familyası.) || Kırçıl et sineği, Sarcophaga (mavisinekgiller) cinsinden sineklerin ortak adı. || Kış sineği, ekimden ilkbahara kadar, iyi havalarda uçuşur. (Bil. a. Trichocera hiemalis; Limnobiidae familyası.) || Kızılağaç tohumu mazı sineği, kızılağaçların düşmanıdır. (Bil. a. Cecidomyia betulae; mazısineğigiller familyası.) || Kiraz sineği — KİRAZ- SİNEĞİ. || Köknar filizi mazı sineği, köknar filizlerinde urlar geliştirir. (Bil. a. Cecidomyia picon; mazısineğigiller familyası.) || Küçük sinek, sınıflandırmadaki yerleri ne olursa olsun, vücudunun genel biçimiyle sivrisinekten çok ev sineğine benzeyen iki kanatlı, çok ufak böceklere verilen ad (örneğin Simulium, Culiocoida, Chironomus, mantarsinekleri vb.). || Ladin filizi mazı sineği, ladinin düşmanıdır. (Bil. a. Cecidomyia abietiperda; mazısineğigiller familyası.) || Lahana beyaz sineği ya da lahana sineği, larvası lahana, karnabahar, pancar, turp gibi sebzelerin kökboğazında yaşar. (Bil. a. Aleurodes [Hylemia, Phorbia] brassicae; Aleurodidae familyası.) || Leş sineği, leşler, gübreler üzerinde gelişir ve açık yaraları kurtlandırır. (Bil. a. Dyrellia cadaverina; sinekgiller familyası.) || Mavi sinek - MAVİSİNEKGİLLER. || Mazı sineği - MAZISİNEĞİ. || Meşe yaprağı mazı sineği, meşe yapraklarında krizalit evresini geçirir (Bil. a. Cecidomyia dryobia; mazısineği- giller familyası.) || Oda sineği, KARASİNEK' in eşanlamlısı. || Pancar sineği, pancar, ıspanak, karapazı, kazayağı ve banotuna zarar verir. (Bil. a. Pegomyıa betae [hyose- yami\; sebzesineğigiller familyası.) || Parlak sinekçik ya da incir sineği, hem ilek kıtlığına hem de lop incirlerin kurtlanmasına yol açar. (Bil. a. Lonchaea aristella; Lonchaeidae familyası.) || Petrol sineği, Psilopa cinsi üyelerinin ortak adı. || Sığır sineği - SIĞIRSİNEĞİ. || Sirke sineği - SİRKESİNEĞİ. || Soğan sineği, soğan cücüğünü kurtlandıran, sarmısak, lale ve marul köklerine zarar veren böcek. (Bil. a. Delia [Hylemia, Phorbia] antigua; çiçeksineğigiller familyası.) || Söğüt dalı mazı sineği, yumurtalarını bir yaşındaki sürgünlere yığın halinde bırakır. (Bil. a. Cecidomyia [Rhabdophaga, Salix] salicis; mazısi- neğigiller familyası.) || Söğüt filiz ucu mazı sineği, söğüt filizi uçlarına zarar verir. (Bil. a. Cecidomyia terminalis; mazısine- ğigiller familyası.) || Tahıl sineği, Oscinella cinsi üyelerinin ortak adı. || Tahıl anız sineği, tahıllarda urlara yol açar (Bil. a. Hylemia fyavibesis; sinekgiller familyası.) || Yulaf anız sineği, yulafta urlar yapar. (Bil. a. Mayetiola avenae; mazısineğigiller familyası.) || Zeytin sineği, etlenen zeytinlerin her gün 10-15 tanesini delerek yumurtalarını bırakır. Toprakta kundaklanır. (Bil. a. Dacus oleae; meyvesineğigiller familyası.)
—Mantarbil. Domalan sineği, larvalarını domalanın üstüne bırakan iki sineğe (He lomyza tuberivora ve Suillia tuberivora) verilen ad. (Larvalar gelişmek üzere mantarın içine iner ve mantarın topraktaki durumu için bir gösterge sayılır.
—Oy. Oyun kâğıtlarının dört renginden biri.
—Spor. Eskrimde, vuruşların çarpma gücünü yumuşatmak için, normal flörenin ucuna takılan plastik düğme. || Sinek sıklet, boksta amatörler için 48 ile 51 kg, profesyoneller için 48 ile 50, 802 kg arasında yer alan ağırlık kategorisi; bu kategoriye giren boksör.
—Tıp. Uçuşan sinekler, görme alanında beliren gezici parlak ya da siyah noktacıklar. (Bu noktacıklar camsı cismin saydam olmayan küçük elemanlarının retina üzerine düşen gölgeleridir.)
♦ sıf. Sinek biçiminde olana denir.
—El sant. Sinek iğne, geçmeli bir işleme iğnesi. (Art arda sıralanmış Y harfini andırdığından Yiğnesi de denir. Giyim süs- lemede/gertellikle başka işleme iğneleriyle birlikte kullanılır.)
—ANSİKL. Böcbil. Karasinek ya da oda sineği ya da ev sineği adıyla bilinen tür, kısa duyargalı kahverengi iri gözlü, 6-8 mm boyunda bir sinektir; ağzı delici olmayan bir çeşit hortum biçimindedir; hortumun ucu süngersi bir yastık biçimindedir; bunun üzerinde ince kanalcıklar halinde bir çok delik bulunur; daha önce tükürük salgılayarak sıvılaştırdığı besinleri bu deliklerle emer. Göğüs (toraks) kısmında bir çift kanat ve bir çift dengelik bulunur (iki i, kanatlı denmesi bundandır); üç çift bacanir. Uçuş düzeninin duyusal denetimi, dengeliklerin yakınında bulunan ve onların titreşimleriyle uyarılan çan biçimindeki organlarla sağlanır; kanat titreşimlerine cevap olarak gerçekleşen kas kasılmaları "tetik mekanizması" denen bir düzenekle harekete geçer (bu düzenek Callipboralarda tanımlanmıştır). Bir nesnenin karşısında kalabilmek için durmadan dolanan sineğin yönelimi, karıncalarda görülen ve "güneş pusulası” denen tepki tipindedir. Koklama organları duygargalanın ve hortumun ucunu oluşturan kırışıkların üzerindedir; bazı kokuların uyartısı, bunlardan başka ayaklardaki uzun kılların algıladığı tatma tepkileriyle de desteklenebilir.
Ev sineğini kapsayan sinekgiller familyası tıp ve veterinerlik bakımından büyük önem taşır, insanlarda ve hayvanlarda görülen çeşitli bulaşıcı hastalıkların (polyomiyelit, salmonelloz, akut çocuk ishali vb.) yayılmasında sineklerin oynadığı rol çok önemlidir. Kısaduyargalı ikikanatlılarda (en geniş anlamda sineklerin) larvaların ancak sıvı maddelerle beslenebildikleri ve katı besinleri sıvılaştırmak için de ortakyaşâr bakterilerin gerekli olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte, nemf haline girmek üzere olan larvada, orta bağırsağın kısa bir bölütü üzerinde, sindirim borusu boyunca ilerleyen bakterilerin çoğunu öldürmek için yeterli, güçlü bir asit tepkimesi gerçekleşir. Sonunda, erişkin sinek nemf halinden çıkarken, henüz ölmemiş bakterileri nemfin (pupa) kılıfında bırakır; böylece, kabuktan kurtulup çıkan sinek, tam değilse bile hemen hemen aseptiktir. Ama erişkin sinek çok geçmeden kirli besinlerle, yaralarla vb. temas edince yeniden mikroplanır.
Ev sineğinde DDT'ye karşı dirençli ırklar ortaya çıkmıştır; bunlardaki zehirsizleştirme enzimleri ensektisitleri zararsız bileşiklere dönüştürmektedir.
—Tarım. Sinek adı verilen ikikanatlı böceklerin birçoğu bazı bitkilere ve meyvelere zararlıdır: Akdeniz meyve sineği (Caratites capitata); zeytin güvesi ya da sineği (Dacus oleae); pancar sineği (Pegomyia betae); tahıl sineği (Phorbia coarclate); havuç sineği (Psila rosae); kuşkonmaz sineği (Platyparea poeciloptera).
1. Özellikle sinekgiller (Muscidae) ya da mavisinekgiller (Calliphoridae) familyasından olan, kısaduyargalı ikikanatlı böceklerin ortak adı. (Tıknaz bedenli, çoğunlukla koyu ya da gözalıcı renkli, vızıldayarak ve zikzak yaprak hızlı uçan, dengelikleri kaşık gibi çukurcuklu olan böceklere "sinek” denir; esas sineklerin süngersi bir hortumu vardır, ama sokucu türlerin çoğu da bunlara benzer ve onlara da “sinek" denir.) [Bk. ansikl. böl.]
Sponsorlu Bağlantılar
3. Sinek avlamak, özellikle ticari bir işyeri sözkonusuysa, sattığı mala, mallara ve/ya da sunduğu hizmete alıcı, müşteri bulamamak. || Sinekten yağ çıkarmak, çıkar sağlamanın olanaksız olduğu yerden ya da şeyden çıkar sağlamaya çalışmak.
—Balıkç. Sinek takmak, alabalık avında, sineği iğneye ölmeyecek şekilde yerleştirmek. || Sinekle su üstü avı, yüzer oltanın ucuna, irice, canlı ya da yapma sinek takılarak yapılan balık avı. || Yapay sinek, olta iğnesine takılan ve sineği andıran cisim.
—Böcbil. Sinek bulutu, haziran-temmuz aylarında bazı akarsuların üzerinde çok kalabalık sürüler halinde uçuşup duran ve balıklara besin kaynağı oluşturan birgün- lüksinekler topluluğu. (Bu sinekler olta yemi olarak kullanılabilir.) || Akdeniz meyve sineği - AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ. || Altın sinek, açık etlere ve kirli derilere yumurtlayarak bunların kurtlanmasına yol açar. (Bil. a. Lucilia caesar; mavisinekgiller familyası.) || Arpa başak sineği ya da frit sineği, larvası sürgünü saran yaprakları kemirip öldürür. (Bil. a. Oscinella [Oscinis] frit; sapsineğigiller familyası.) || Arpa mazı sineği, arpada mazılar (urlar) oluşmasına yol açar. (Bil. a. Mayctiola [Cecidomyia, Phytophaga] mimeuri; mazısineğigiller familyası.) || Aspir sineği, aspire zarar veren bir türdür (Bil. a. Acanthiophilus helianthi; meyvesineğigiller familyası.) || At sineği ATSİNEĞİ. || Bağ yaprak mazı sineği, asma yapraklarında mazılar oluşturur (Bil. a. Janetiella oenophila; mazısineğigiller familyası.) || Beyaz sinek, Ateure des ya da Trialeurodfs cinsi üyelerine ve özellikle de Aleurodes vaporariorum'a verilen ad. (Aleurodidae familyası.) || Bezelye mazı sineği, ya bezelye tanelerinin oluşmasını engeller ya da bozuk tanelerin gelişmesine yol açar. (Bil. a. Contarina [Cecidomyia] pisi; mazısineğigiller familyası.) || Biber mazı sineği ya da biber sineği, biberlere zarar verir. (Bil. a. Asphondilia capsici; mazısineğigiller familyası.) || Buğday anız sineği, buğdayda urlara neden olur. (Bil. a. Mayetiola destructor; mazısineğigiller familyası.) || Buğday başak sineği, Meromyza variegata ve M. saltatrix'in ortak adı. (Sapsineğigiller familyası.) || Buğday sineği, larvası tohumun içinde gelişerek daneyi kurutan tarım zararlısı. (Bil. a. Contarinia tritici; mazısineğigiller familyası.) || Çam tomurcuğu mazı sineği, çam tomurcuklarına zarar verir. (Bil. a. Contarinia brachyptera; mazısine- ğigiller familyası.) || Çeçe sineği - ÇEÇESİNEĞİ. || Çeltiksineği, pirinç tarlalarında zarara yol açar. (Bil. a. Ephydra macellaria; kıytsineğigiller familyası.) || Çiçek sineği, çiçeksineğigiller (Anthomyidae) familyasından sineklerin ortak adı. || Ekin kök- sineği, larvaları toprakta yaşayan, çeşitli sebzelere ve ekilen bitkilere zarar veren bir böcektir. (Bil. a. Bibio hortulanus; Bibionidae familyası.) || Ekin sineği, buğday, arpa, çavdar ve yulafa zarar veren Geomyza tripunctata ve G. combinata'nın ortak adı. (Opomyzidae familyası). || Et sineği — ET- SİNEĞİ. || Ev sineği, KARASİNEK'in eşanlamlısı. || Fındık mazı sineği, fındıkta urlar oluşturur (Bil. a. Mikomyia coryli; mazısineğigiller familyası). || Fındık yaprak sineği, fındık yaprağı zararlısıdır. (Bil. a. Contarinia corylina; mazısineğigiller familyası.) || Gal sineği, MAZlSlNEĞİ'nin eşanlamlısı. || Gök et sineği, MAVİ ETSİNEĞİ'nin eşanlamlısı. || Havuç sineği — HAVUÇSİNEĞI. || İspanyol sineği, KUNDUZBÖCEĞİ'nin eşanlamlısı. || Kabak sineği, larvası kabağa zarar veren sebze sineği. (Bil. a. Delia [Phorbia] platura ya da Chortophila cilicrura; sebzesineğigiller familyası.) || Kara sinek - KARASİNEK. || Kavun sineği, kavun, karpuz, acur kabukları altına yumurtlayarak bunların çürümesine yol açar. (Bil. a. Myo- pardalis pardelina; meyvesineğigiller familyası.) || Kayın tomurcuğu mazı sineği, kayınağacı tomurcuklarına yerleştirdiği yumurtalardan çıkan larvalar yapraklarda oluşturdukları yumrular içinde krizalit evresini geçirirler. (Bil. a. Cecidomyia fagi; mazısineğigiller familyası.) || Kayın yaprağı mazısineği, kayın yapraklarında urların gelişmesine neden olur. (Bil. a. Cecidomyia annulipes; mazısineğigiller familyası.) || Kırçıl et sineği, Sarcophaga (mavisinekgiller) cinsinden sineklerin ortak adı. || Kış sineği, ekimden ilkbahara kadar, iyi havalarda uçuşur. (Bil. a. Trichocera hiemalis; Limnobiidae familyası.) || Kızılağaç tohumu mazı sineği, kızılağaçların düşmanıdır. (Bil. a. Cecidomyia betulae; mazısineğigiller familyası.) || Kiraz sineği — KİRAZ- SİNEĞİ. || Köknar filizi mazı sineği, köknar filizlerinde urlar geliştirir. (Bil. a. Cecidomyia picon; mazısineğigiller familyası.) || Küçük sinek, sınıflandırmadaki yerleri ne olursa olsun, vücudunun genel biçimiyle sivrisinekten çok ev sineğine benzeyen iki kanatlı, çok ufak böceklere verilen ad (örneğin Simulium, Culiocoida, Chironomus, mantarsinekleri vb.). || Ladin filizi mazı sineği, ladinin düşmanıdır. (Bil. a. Cecidomyia abietiperda; mazısineğigiller familyası.) || Lahana beyaz sineği ya da lahana sineği, larvası lahana, karnabahar, pancar, turp gibi sebzelerin kökboğazında yaşar. (Bil. a. Aleurodes [Hylemia, Phorbia] brassicae; Aleurodidae familyası.) || Leş sineği, leşler, gübreler üzerinde gelişir ve açık yaraları kurtlandırır. (Bil. a. Dyrellia cadaverina; sinekgiller familyası.) || Mavi sinek - MAVİSİNEKGİLLER. || Mazı sineği - MAZISİNEĞİ. || Meşe yaprağı mazı sineği, meşe yapraklarında krizalit evresini geçirir (Bil. a. Cecidomyia dryobia; mazısineği- giller familyası.) || Oda sineği, KARASİNEK' in eşanlamlısı. || Pancar sineği, pancar, ıspanak, karapazı, kazayağı ve banotuna zarar verir. (Bil. a. Pegomyıa betae [hyose- yami\; sebzesineğigiller familyası.) || Parlak sinekçik ya da incir sineği, hem ilek kıtlığına hem de lop incirlerin kurtlanmasına yol açar. (Bil. a. Lonchaea aristella; Lonchaeidae familyası.) || Petrol sineği, Psilopa cinsi üyelerinin ortak adı. || Sığır sineği - SIĞIRSİNEĞİ. || Sirke sineği - SİRKESİNEĞİ. || Soğan sineği, soğan cücüğünü kurtlandıran, sarmısak, lale ve marul köklerine zarar veren böcek. (Bil. a. Delia [Hylemia, Phorbia] antigua; çiçeksineğigiller familyası.) || Söğüt dalı mazı sineği, yumurtalarını bir yaşındaki sürgünlere yığın halinde bırakır. (Bil. a. Cecidomyia [Rhabdophaga, Salix] salicis; mazısi- neğigiller familyası.) || Söğüt filiz ucu mazı sineği, söğüt filizi uçlarına zarar verir. (Bil. a. Cecidomyia terminalis; mazısine- ğigiller familyası.) || Tahıl sineği, Oscinella cinsi üyelerinin ortak adı. || Tahıl anız sineği, tahıllarda urlara yol açar (Bil. a. Hylemia fyavibesis; sinekgiller familyası.) || Yulaf anız sineği, yulafta urlar yapar. (Bil. a. Mayetiola avenae; mazısineğigiller familyası.) || Zeytin sineği, etlenen zeytinlerin her gün 10-15 tanesini delerek yumurtalarını bırakır. Toprakta kundaklanır. (Bil. a. Dacus oleae; meyvesineğigiller familyası.)
—Mantarbil. Domalan sineği, larvalarını domalanın üstüne bırakan iki sineğe (He lomyza tuberivora ve Suillia tuberivora) verilen ad. (Larvalar gelişmek üzere mantarın içine iner ve mantarın topraktaki durumu için bir gösterge sayılır.
—Oy. Oyun kâğıtlarının dört renginden biri.
—Spor. Eskrimde, vuruşların çarpma gücünü yumuşatmak için, normal flörenin ucuna takılan plastik düğme. || Sinek sıklet, boksta amatörler için 48 ile 51 kg, profesyoneller için 48 ile 50, 802 kg arasında yer alan ağırlık kategorisi; bu kategoriye giren boksör.
—Tıp. Uçuşan sinekler, görme alanında beliren gezici parlak ya da siyah noktacıklar. (Bu noktacıklar camsı cismin saydam olmayan küçük elemanlarının retina üzerine düşen gölgeleridir.)
♦ sıf. Sinek biçiminde olana denir.
—El sant. Sinek iğne, geçmeli bir işleme iğnesi. (Art arda sıralanmış Y harfini andırdığından Yiğnesi de denir. Giyim süs- lemede/gertellikle başka işleme iğneleriyle birlikte kullanılır.)
—ANSİKL. Böcbil. Karasinek ya da oda sineği ya da ev sineği adıyla bilinen tür, kısa duyargalı kahverengi iri gözlü, 6-8 mm boyunda bir sinektir; ağzı delici olmayan bir çeşit hortum biçimindedir; hortumun ucu süngersi bir yastık biçimindedir; bunun üzerinde ince kanalcıklar halinde bir çok delik bulunur; daha önce tükürük salgılayarak sıvılaştırdığı besinleri bu deliklerle emer. Göğüs (toraks) kısmında bir çift kanat ve bir çift dengelik bulunur (iki i, kanatlı denmesi bundandır); üç çift bacanir. Uçuş düzeninin duyusal denetimi, dengeliklerin yakınında bulunan ve onların titreşimleriyle uyarılan çan biçimindeki organlarla sağlanır; kanat titreşimlerine cevap olarak gerçekleşen kas kasılmaları "tetik mekanizması" denen bir düzenekle harekete geçer (bu düzenek Callipboralarda tanımlanmıştır). Bir nesnenin karşısında kalabilmek için durmadan dolanan sineğin yönelimi, karıncalarda görülen ve "güneş pusulası” denen tepki tipindedir. Koklama organları duygargalanın ve hortumun ucunu oluşturan kırışıkların üzerindedir; bazı kokuların uyartısı, bunlardan başka ayaklardaki uzun kılların algıladığı tatma tepkileriyle de desteklenebilir.
Ev sineğini kapsayan sinekgiller familyası tıp ve veterinerlik bakımından büyük önem taşır, insanlarda ve hayvanlarda görülen çeşitli bulaşıcı hastalıkların (polyomiyelit, salmonelloz, akut çocuk ishali vb.) yayılmasında sineklerin oynadığı rol çok önemlidir. Kısaduyargalı ikikanatlılarda (en geniş anlamda sineklerin) larvaların ancak sıvı maddelerle beslenebildikleri ve katı besinleri sıvılaştırmak için de ortakyaşâr bakterilerin gerekli olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte, nemf haline girmek üzere olan larvada, orta bağırsağın kısa bir bölütü üzerinde, sindirim borusu boyunca ilerleyen bakterilerin çoğunu öldürmek için yeterli, güçlü bir asit tepkimesi gerçekleşir. Sonunda, erişkin sinek nemf halinden çıkarken, henüz ölmemiş bakterileri nemfin (pupa) kılıfında bırakır; böylece, kabuktan kurtulup çıkan sinek, tam değilse bile hemen hemen aseptiktir. Ama erişkin sinek çok geçmeden kirli besinlerle, yaralarla vb. temas edince yeniden mikroplanır.
Ev sineğinde DDT'ye karşı dirençli ırklar ortaya çıkmıştır; bunlardaki zehirsizleştirme enzimleri ensektisitleri zararsız bileşiklere dönüştürmektedir.
—Tarım. Sinek adı verilen ikikanatlı böceklerin birçoğu bazı bitkilere ve meyvelere zararlıdır: Akdeniz meyve sineği (Caratites capitata); zeytin güvesi ya da sineği (Dacus oleae); pancar sineği (Pegomyia betae); tahıl sineği (Phorbia coarclate); havuç sineği (Psila rosae); kuşkonmaz sineği (Platyparea poeciloptera).
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.
