Oligopol Nedir?

OLİGOPOL a. (fr. oligopole). ikt.
1. içinde çok sayıda alıcıya karşılık çok az sayıda satıcı bulunan piyasa. (Bk. ansikl. böl.)
2. Kenar paylı oligopol, üretimin ya da satışların tümüne yakın bir bölümünü kendi aralarında paylaşan iki, üç önemli firmanın üretimin ya da satışların geri kalan küçük bölümüyle bazı küçük işletmelerin de yaşamasına göz yumdukları piyasa. (Bu stratejinin amacı, egemen firmalara kârlarını artırma olanağı sağlamaktır; nitekim, bağımsız küçük işletmelere oranla üretim maliyetleri genellikle düşük olan egemen firmalar, üreticilerin eşit büyüklükte olmaması sonucu ortaya çıkan daha yüksek fiyatlardan yararlanırlar.)

—ANSİKL. Oligopol çok yaygın bir piyasa biçimidir: otomobil fabrikaları, yakıt satımı vb. Firma sayısının azlığı bu piyasanın ayırtedici özelliğini oluşturmakla birlikte, oligolopün yapısını girişimcilerin birbirlerine karşı tutumları belirler; böylece, her satıcı alacağı kararlar karşısında rakiplerinin ne gibi bir tepki göstereceğini önceden kestirmeye çalışabilir.
Eşgüdümsüz oligopol, nitelik bakımından pek farklı olmayan mallar üreten oldukça fazla sayıda (on kadar) bağımsız firmadan oluşur: örneğin, otomobil yakıtı satan firmalar; bu işletmeler ancak ılımlı bir rekabet yaparlar (reklamlar aracılığıyla).
Yan eşgüdümlü oligopol'de aralarında bir çeşit anlaşma yapan firmalar, karşılıklı olarak birbirlerine katlanırlar Anlaşma bazen bir firmanın kendi fiyatlarını öteki firmalara kabul ettirmesi, buna karşılık daha az önemli başka firmaların varlığını sürdürmesine göz yumması biçiminde olur.
Eşgüdümlü oligopol, işletmeleri birbirine bağlayan kartel anlaşmalarıyla ya da satışlan merkezileştirmekle görevli bir firmalar sendikası tarafından yönetilir. Firmalar, grubun ortak kârlarını en yüksek noktasına çıkaran bir fiyat uygulaması üzerinde uyuşabilirler (açıkta ya da örtük bir biçimde); piyasayı uzlaşmayla ya da alıcıların ürünlerine gösterdikleri ilgiye göre paylaşırlar ve her biri kendi satışlarının kârını alır.