MÜFETTİŞ a. (ar. müfettiş).
1. Devlet ve öteki kamu kurumlarıyla kimi özel kuruluşlarda, hizmet içi denetim görevi yapan kişi.
2. Kamu adına denetim görevi yapan yüksek dereceli memur. (Bk. ansikli. böl. Huk.)
—işi. ikt. Satış müfettişi, temsilcileri, dağıtımcıları, imtiyaz sahiplerini denetleyen ve / ya da müşterilerle ilişki kuran kişi. || Yönetim müfettişi, aynı şirketin çeşitli kuruluşlarını denetlemekle, onlara danışmanlık yapmakla görevli kişi.
—Kamu mal. Maliye müfettişi, Maliye ve gümrük bakanlığı merkez kuruluşundaki danışma ve denetim birimlerinden Teftiş kurulu başkanlığfna bağlı olarak çalışan ve bakanlığın mali denetim işlerini yürütmekle görevli devlet memuru. (Bk. ansikl. böl.)
—Masonl. Hâkim büyük genel müfettiş, masonluğun "yüksek derecelerinden” 33. ve son dereceye yükselmiş ve aktif olan masonlara verilen san. (Büyük müfettişi umumi de denir)
—Verg. huk. ve Kamu mal. Gümrük müfettişi, Maliye ve gümrük bakanlığı’nın danışma ve denetim birimlerinden Teftiş kurulu başkanlığı yönetimi altında çalışan ve bakanlığın gümrüklerle ilgili denetim ve inceleme işlerini yürüten devlet memuru.
—ANSİKL. Huk. Müfettiş, ilke olarak, bağlı olduğu kuruluşun, yasalara ve özel statüsüne uygun bir biçimde çalışıp çalışmadığını denetler. Kuruluş ya da işletmenin karar organlarının ilkelerinin aşağı kademelerdeki uygulanma biçimini denetleyerek yönetimde bütünlüğü sağlar. Kamu kurumlarındaki kimi müfettişler ise, kimi özel kuruluşları kamu adına denetlerler. Örneğin, iş müfettişlerinin görevi, özel kuruluşlara ait işyerlerinin iş yasalarına uygun bir biçimde çalışıp çalışmadıklarını denetlemektir.
—Kamu mal. Maliye müfettişlerinin başlıca görevleri şunlardır: genel, katma ve özel bütçeli dairelerle döner sermayeli kuruluşlar, kuruluş ve statüsü ne olursa olsun sermayesinin en az yarısı devlete ait olan kuruluşlar ve bütün bu daire ve kuruluşların birlikte ya da ayrı ayrı sermayelerinin en az yarısına katılımı olan kuruluşları denetlemek; çeşitli yasa, tüzük, yönetmelik ve kararların Maliye ve gümrük bakanı adına Maliye müfettişlerine tanıdığı denetleme ve inceleme yetkilerini kullanmak; dernekleri mali yönden denetlemek; ayrıcalıklı şirketlerle sermayesinde genel, katma ve özel bütçeli dairelerin ve döner sermayeli kuruluşların katılımı bulunan kuruluşları, yetkili makamların isteği ve bakanın izni ile denetlemek. Maliye müfettişleri bu görevleri Maliye bakanının emri ya da onayı üzerine ve bakan adına yaparlar. Denetime tabi olan bu daire, kuruluş ve ortaklıkların para ve para hükmündeki evrakı ile ambar ve depolarında bulunan malları ve bunlarla ilgili gizli de olsa bütün defter ve belgeleri saklamakla görevli kişiler, bunları Maliye müfettişlerine göstermek, saymasına ve incelemesine yardım etmek zorundadırlar. Bunları göstermeyen ya da denetleme sonucunda yetkisini kötüye kullandığı saptanan memurlar, Maliye ve gümrük ba- kanlığı’na bağlı iseler Maliye müfettişi tarafından, öteki bakanlıklara ve dairelere bağlı iseler Maliye müfettişinin isteği üzerine atamaya yetkili amirleri tarafından görevlerinden uzaklaştırılırlar. Denetleme ve inceleme, sermayesinde devletin katılımı olan kuruluşlara, ayrıcalıklı şirketlere ya da derneklere ait olduğu takdirde müfettiş raporu ile ilgili makamlara iletilir ve bu makamlarca gereği yapılarak sonucu Maliye ve gümrük bakanlığı’na bildirilir.
1. Devlet ve öteki kamu kurumlarıyla kimi özel kuruluşlarda, hizmet içi denetim görevi yapan kişi.
Sponsorlu Bağlantılar
—işi. ikt. Satış müfettişi, temsilcileri, dağıtımcıları, imtiyaz sahiplerini denetleyen ve / ya da müşterilerle ilişki kuran kişi. || Yönetim müfettişi, aynı şirketin çeşitli kuruluşlarını denetlemekle, onlara danışmanlık yapmakla görevli kişi.
—Kamu mal. Maliye müfettişi, Maliye ve gümrük bakanlığı merkez kuruluşundaki danışma ve denetim birimlerinden Teftiş kurulu başkanlığfna bağlı olarak çalışan ve bakanlığın mali denetim işlerini yürütmekle görevli devlet memuru. (Bk. ansikl. böl.)
—Masonl. Hâkim büyük genel müfettiş, masonluğun "yüksek derecelerinden” 33. ve son dereceye yükselmiş ve aktif olan masonlara verilen san. (Büyük müfettişi umumi de denir)
—Verg. huk. ve Kamu mal. Gümrük müfettişi, Maliye ve gümrük bakanlığı’nın danışma ve denetim birimlerinden Teftiş kurulu başkanlığı yönetimi altında çalışan ve bakanlığın gümrüklerle ilgili denetim ve inceleme işlerini yürüten devlet memuru.
—ANSİKL. Huk. Müfettiş, ilke olarak, bağlı olduğu kuruluşun, yasalara ve özel statüsüne uygun bir biçimde çalışıp çalışmadığını denetler. Kuruluş ya da işletmenin karar organlarının ilkelerinin aşağı kademelerdeki uygulanma biçimini denetleyerek yönetimde bütünlüğü sağlar. Kamu kurumlarındaki kimi müfettişler ise, kimi özel kuruluşları kamu adına denetlerler. Örneğin, iş müfettişlerinin görevi, özel kuruluşlara ait işyerlerinin iş yasalarına uygun bir biçimde çalışıp çalışmadıklarını denetlemektir.
—Kamu mal. Maliye müfettişlerinin başlıca görevleri şunlardır: genel, katma ve özel bütçeli dairelerle döner sermayeli kuruluşlar, kuruluş ve statüsü ne olursa olsun sermayesinin en az yarısı devlete ait olan kuruluşlar ve bütün bu daire ve kuruluşların birlikte ya da ayrı ayrı sermayelerinin en az yarısına katılımı olan kuruluşları denetlemek; çeşitli yasa, tüzük, yönetmelik ve kararların Maliye ve gümrük bakanı adına Maliye müfettişlerine tanıdığı denetleme ve inceleme yetkilerini kullanmak; dernekleri mali yönden denetlemek; ayrıcalıklı şirketlerle sermayesinde genel, katma ve özel bütçeli dairelerin ve döner sermayeli kuruluşların katılımı bulunan kuruluşları, yetkili makamların isteği ve bakanın izni ile denetlemek. Maliye müfettişleri bu görevleri Maliye bakanının emri ya da onayı üzerine ve bakan adına yaparlar. Denetime tabi olan bu daire, kuruluş ve ortaklıkların para ve para hükmündeki evrakı ile ambar ve depolarında bulunan malları ve bunlarla ilgili gizli de olsa bütün defter ve belgeleri saklamakla görevli kişiler, bunları Maliye müfettişlerine göstermek, saymasına ve incelemesine yardım etmek zorundadırlar. Bunları göstermeyen ya da denetleme sonucunda yetkisini kötüye kullandığı saptanan memurlar, Maliye ve gümrük ba- kanlığı’na bağlı iseler Maliye müfettişi tarafından, öteki bakanlıklara ve dairelere bağlı iseler Maliye müfettişinin isteği üzerine atamaya yetkili amirleri tarafından görevlerinden uzaklaştırılırlar. Denetleme ve inceleme, sermayesinde devletin katılımı olan kuruluşlara, ayrıcalıklı şirketlere ya da derneklere ait olduğu takdirde müfettiş raporu ile ilgili makamlara iletilir ve bu makamlarca gereği yapılarak sonucu Maliye ve gümrük bakanlığı’na bildirilir.
Kaynak: Büyük Larousse
X-Sözlük Konusu: ne demek anlamı tanımı.