Kokain Nedir?

Türk Dil Kurumu


kokain Fr. cocaïne
1. kim. Koka yapraklarından çıkarılan ve bağımlılık yapan uyuşturucu bir alkaloit: “Kocası kokain alır, zati hep bu yüzden satıp savdılar.” -F. R. Atay.
2. Erythroxylon coca bitkisinin yapraklarından çıkarılan, norepinefrin, serotonin ve dopamin gibi nörotransmitter maddelerin taşınmasını önleyerek sinirsel iletimi engelleyen, bölgesel uyuşturucu olarak kullanılan, uyarıcı olarak kullanıldığında bağımlılık yapan bir alkaloit.
3. Koka bitkisinin yapraklarından elde edilen, kapalı formülü C17H21NO4 olan beyaz renkli suda az çözünen, alkol, eter ve kloroformda çözünen bir alkoloid. Daha çok hidroklorür şeklinde lokal anastetik ve sinir sistemini yatıştırıcı olarak kullanılır.
4. Erythroxylon coca türü bitkinin yapraklarından elde edilen, vücuda alınması durumunda adrenerjik sinir uçlarında bulunan ve noraadrenalinin geri alınmasından sorumlu amin pompasının etkinliğini engelleyerek sinaptik aralıkta noradrenalin birikimine bağlı olarak kendini daha iyi hissetme hâline yol açan ve temas haindeki duysal sinirlerin tümünü dönüşümlü bir şekilde felç ederek yerel anestezik etki gösteren alkaloit yapısında bir ilaç.

Vikipedi, özgür ansiklopedi


Kokain veya bilimsel adıyla benzoylemetil ekgonin, koka bitkisinin yapraklarından elde edilen kristalize tropan bir alkaloid. Kelime "coca"ya "-in" eki getirilmesiyle türetilmiştir. Bu madde merkezi sinir sistemi üzerine uyuşturucu, uyarıcı ve iştahın bastırılması gibi etkiler yapar. Özellikle dopamin, noradrenalin ve serotonin geri-alınım engelleyicisidir ve bu yollarla mezolimbik yolu etkiler ve bağımlılık yapar. Yine de özellikle bölgesel anestezide, çocuklarda bile, göz, burun ve boğaz ameliyatlarında kullanılan bir ilaç olmuştur. Günümüzde ise yerini daha az yan etkisi olan prokain (novokain) gibi ilaçlar almıştır. Prokain kokainden oldukça daha az zehirli olup, bağımlılık etkisi daha düşüktür.

Kokainin tıp haricindeki kullanımı, bulundurulması, üretimi ve dağıtımı dünyadaki ülkelerin çoğunda yasal değildir ve hemen hemen hepsinde yasaktır.

Kokain ilk keşfedilen bölgesel (lokal) anesteziktir. Güney Amerika'da yetişen koka ağacının (Erythroxylum coca) yapraklarında bulunan bu alkaloid bağımlılık yapar. Koka ağacının esas memleketi Şili, Peru ve Bolivya'dır.