BAĞLANTI
—Tekst. Bir dokumayı oluşturan atkı ve çözgü ipliklerinin kesiştiği nokta. ll
Bağlantı atkısı, işlemeli kumaşta yaldızlı iplikle aynı renkte olan ve zemini gizlemeye yarayan ince atkı ipliği. (Yaldızlı iplikten değişik renkte çözgü iplikleri içeren tüm kumaşlar, metalin ayrılması için bu ince atkı ipliği eşliğinde dokunur.) ll
Bağlantı ipliği, yaldızlı ipliği ipeğe bağlayan iplik.
—Tiyat Bir oyun metninin, iki repliği, iki sahneyi birbirine bağlamak amacıyla kesilip değiştirilmesi. ll Bir sahnenin ya da bir gösterinin bir bölümünün, bir repliği yeni bir biçime sokmak, olay zincirini gözden geçirmek, bir oyuncunun oyununu değiştirmek ya da Dİr oyuncunun yerine bir başkasını getirmek amacıyla yinelenmesi.
—ANSİKL. Biyol. Şimdi bağlantısı aynı olan organlara "homolog", yani eşgörevlı denmektedir, ama bu bağlantı ilkesini öne sürmüş olan bilgin âtienne Geoffroy Saint-Hilaire onlara "analog", yani benzer diyordu. Memelilerin ortakulağındaki kemikçikler, balıkların solungaç yaylarını oluşturan parçalarla homologdur, vb. Bağlantı ilkesi, başka türlü hiç de akla gelmeyen, ama çoğu zaman paleontolojik buluşlarla doğrulanan eşgörevlilikleri (ho- moloji) bulup ortaya çıkarmak olanağı verir. Hayvanların doğal sınıflandırılmasında bundan önemli ölçüde yararlanılır. Ama bu ilkeyi bitkiler âlemine uygulamak pek olası görünmemektedir.
—Dilbil. Bağlantı ünsüzleri -n-, -s-, -ş- ve -y-’dır. Bunlar kullanım yerleri açısından ayırıcı bir özellik taşırlar.
-y-, genel bir bağlantı ünsüzüdür (oda -y-ı, yürü-y-üş vb ).
-s-, 3. tekil kişi iyelik ekini belirtir (oda -s-ı, anne-s-i vb ).
-n-, adıllarla, durum eklerini (bu-n-u ve bu-n-da vb.) ya da 3. kişi iyelik ekiyle durum eklerini (oda-s-ı-n-ı, evi-n-i vb.) bağlar.
-ş- ise, sayılarla üleştirme eki arasına girer (altı-ş-ar, yedi-ş-er vb.).
—istat. İki özelliğe ilişkin şıklar kümesi I ve J olsun, / ve/şıklarını birlikte gösteren birey sayısı k,f ile gösterilir, i satırındaki sıklıkların toplamı kt, j sütunundaki sıklıkların toplamı ki ile belirtilir, p sütunlu, n satirli sayılar tablosu, i inci noktanın koordinatları / k, olmak üzere, bir nokta bulutuyla temsil edilir. Sonra, bu nokta bulutunda başlıca bileşenler çözümlemesine girişilir. Bunun için, i ve / gibi iki nokta arasındaki uzaklığı göstermek üzere, “ki kare” denen uzaklık seçilir:
Bundan sonra, ilk iki faktör ekseninin oluşturduğu düzlemde veriler gösterilir. Böylece, sütunlar ya da satırlar arasındaki benzerlikler ve satırların sütunlarla yakınlığı değerlendirilebilir.
—Jeod. Yerölçümsel bağlantı, genellikle bir teodolıt ile açı ölçümlerini, tellürometre ya da jeodimetre ile aralık ölçümlerim ve sık gökbilimsel belirlemeleri (Laplace sapmaları, düşeyin sapmaları) içerir. Günümüzde bu yöntem, uzay jeodezisi ile elde edilen ve kenar uzunlukları birkaç yüz kilometre gibi yüksek değerlere ulaşan ağları sıklaştırmak için sık sık kullanılmaktadır.
—Nörobıyol. Bağlantı kesimi tam olabilir: süreğen ya da geçici bir ağrıyı yok etmek için omuriliğe gelen duyu sinirlerinin ameliyatla kesilmesi; yalıtılmak ve ısıtılarak ortadan kaldırılmak istenen bir sinir çekirdeğine ulaşan sinir demetinin soğutulmasıyla sağlanan bağlantı kesimi.
—Nöropsikol. Şu açıklayıcı model, yalnız okumada karşılaşılan bozuklukları açıklayabilir: beynin sol art bölümünde,bir lezyon bulunan bir kimsede, bilgiler artık yalnızca beynin sağ art lobuna ulaşabilir. Eğer lezyon, nasırlı cismin arka bölümünün (splenium) liflerine yayılırsa, görsel bilgiler, beynin sol yarım küresindeki dil alanına ulaşamaz. Bu yüzden, görülen sözcüklerin hasta için hiçbir anlamı kalmaz. Hastalık nasırlı cismin ön ve orta bölümlerine de yayılırsa, işitme ve dokunma konularında da benzer belirtiler görülür.
Kaynak: Büyük Larousse