Terim Nedir?

ÇEŞİTLİ DALLARLA İLGİLİ TERİMLER:

a) EDEBİYAT TERİMLERİ: Şiir, öykü, deneme, mecaz, cinas, seci, söyleşi....... Her biri edebitat terimleridir.

b) MATEMATİK TERİMLERİ: Üçgen, eşkenar,doğru, kare, pi sayısı, logaritma .... Her biri matematik terimleridir.

c) KİMYA TERİMLERİ: Çözünürlük, element, atommolekül, oksijen .......Her biri kimya terimidir.

d) FİZİK TERİMLERİ: ivme, ışık , kırılma, iletken,optik....... Her biri fizik terimidir.

e) FELSEFE TERİMLERİ: Nihilizm, pragmatizm,dogmatizm, kuram, ...... Her biri felsefe terimidir.

f) MESLEK (ÖRN. ayakkabıcılıkla ilgili terimler) Falçata, saya, vardal, rok.......

g) SPOR TERİMLERİ: Gol, set, kroşe, kros, şut,smaç..

örnekler:

• Suyun özgül ağırlığı kaçtır?( buradaki "özgül ağırlık "fizik terimidir)
• Bir üçgenin iç açıları toplamı yüz seksen derecedir. ( buradaki " açıları" geometri terimidir )
• Ormanlar her zaman oksijen deposudur. ( buradaki "oksijen" kimya terimidir)
• En sevdiğim filimin galasına yetişemedim. ( buradaki "gala" bir terimdir )
• Olurmu ya ,o penaltı değil ki. ( buradaki "penaltı" bir spor terimidir)

Orta Terim
TDK, Türk Dil Kurumu

1.a. man.İki öncülü içine alan terim.
2.(Tasımda) Büyük terimle küçük terim (öncüller) arasında bağlantı kuran aracı terim; bunun sonucu olarak iki öncülde de bulunan, ama sonuç önermesinde bulunmayan terim: İnsan ölümlüdür. Sokrates insandır. Öyleyse Sokrates ölümlüdür. İnsan, orta terimdir. M ile gösterilir.

TERİM
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Belli bir çalışma alanına, bilim ya da sanata özgü olup tek anlamı bulunan sözcük ya da kavram. Örneğin, gol futbol, mısra edebiyat, dörtgen de bir geometri terimidir.

Terim, genel olarak özel alanların kavramlarına verilen addır. Bir bilim, sanat dalı veya meslekle ilgili özel bir kavramı karşılayan sözcüklere terim denir. Bu alanlar bilim, teknik, sanat, zanaat, spor, tecim gibi, birbirinden çok ayrı olabilir, örneğin kimya dalındaki radyum, baryum maddeleri gibi, dilbilim ve yazında geçen iğretileme de (istiare, metafor), ayakkabıcılıkta geçen fiyonta da birer terimdir. Kâğıtçılıkla ilgili bir elkitabında ya da bir sözlükte geçen kâğıt da günlük dilin bir kavramı olduğu halde bir terim sayılabilir. Öte yandan kullanım alanı genişleyen, günlük yaşamda yeri olan terimler do genel kullanımlarında terim olma niteliklerini yitirir, dilin öteki sözcükleriyle aynı duruma gelir, örneğin telefon, radyo, televizyon, uçak, tren sözcükleri, bu nesneler ilk bulunduğunda, ilk tanıtıldığında terim niteliği taşımış olsalar bile bugün terim olmaktan çıkmış, hatta daha önce değindiğimiz gibi, temel sözvarlığı içinde düşün.dür duruma gelmişlerdir. Ancak elektroniğe ilişkin bir sözlükte geçen radyo ve televizyon yine birer terimdir.
Terimler, kesin anlamlı sözcüklerdir. Bu yüzden, anlamları herkese göre aynıdır. Örneğin tümleç, nesne, utama (dil bilgisi); ekvator, dönence, debi (coğrafya); per­de, suflör, aktör (tiyatro); açı, yarıçap, doğru (ma­tematik); basınç, kapalı devre (fizik) terimidir.
Terimler, kesin anlamlı sözcüklerdir. Bu yüzden, anlamları herkese göre aynıdır. Örneğin tümleç, nesne, utama (dil bilgisi); ekvator, dönence, debi (coğrafya); per­de, suflör, aktör (tiyatro); açı, yarıçap, doğru (ma­tematik); basınç, kapalı devre (fizik) terimidir.

Ancak çok anlamlı bazı sözcüklerin, terim anla­mı kazandığı da olur. Bu gibi sözcüklerin diğer an­lamları ile terim anlamını karıştırmamak gerekir. “Kök” sözcüğünü ele alalım:

- Bitkileri toprağa bağlayan ve onların, top­raktaki besi maddelerini emmesine yarayan bölümü (ağacın kökü)
- Bazı şeylerde dip bölüm (dişin kökü)
- Kökü ve sapıyla çıkarılan bitkilerde tane (üç kök maydanoz)
- Temel, esas (Meseleyi kökünden halletti.)

Bu açıklamamızdan da görüleceği gibi, terim kavramı için kesin bir sınır çizme olanağı yoktur. Bununla birlikte, terimlerin genel nitelikleri olarak şu noktalar belirlenebilir:

1. Terimler genel olarak tek anlamlı öğelerdir: Bitkibilimdeki çanakyaprak, geometrideki üçgen, fizikteki özgül ağırlık, hekimlikteki toplardamar, dilbilimdeki çekim gibi.

2. Terimler türetilirken, yeni beliren ya da yerlileştirilmek istenen kavramlar karşılanırken şu yollara baş vurulmaktadır:

a) Dilin kendi öğelerine yeni anlamlar yükleme yoluyla dilden karşılama: Dişçilikteki köprü, birçok makinelerdeki bıçak, marangozluktaki diş, hekimlikteki kasılım (spazm) gibi.

b) Birleştirme: tekel, bilgisayar, atardamar, doğum öncesi, damar-içi, göstergebilim, dilbilim gibi.
c) Canlandırma: Dilin unutulmuş, kimi zaman yalnız lehçe ve ağızlarda yaşayan öğelerinin yeniden kullanım alanına alınması: nicelik, nitelik, alan, dulda (coğrafya terimi), tanık gibi.

ç) Çevirme: Çeviri öğeler bölümünde değindiğimiz gibi, bütün dünya dillerinde, çeviri yoluyla yabancı kavramların dile aktardığı görülmektedir. Türkçedeki pek çok örneği içinden fizikötesi, ısıölçer, sesyazar, bilim kurgu, kitle iletişim aracı, beyin akım yazımı gibi birkaçını göstermekle yetindim.

d) Türetme: Yeni ve yabancı kavramlar, dilin kendi kök ve eklerinden türetilen yeni öğeleıle karşılanır: saplantı, duyarga, seçenek, asalak, benzeşme, önlem, okutman… gibi.

Türetme yolu, aslında bütün dünya dillerinde bilgin sözcüğü (Fr. mot savant) adı verilen ve terimlerin büyük bir bölümünü oluşturan öğelerin yapım yöntemidir. Bu sözcüklerin yapımında genellikle Yunan ve Latin kökenli sözcüklerden yararlanılagelmiştir. Telefon, Yun. /te: le/ (TTJA-E, uzak) ve/fo:ne/ (<pw-vr), ses) sözcüklerinden türetilirken /te:le / öğesiyle telegraf, televizyon, telekommünikasyon… gibi başka pek çok terim kurulmuş, Yun./astron/(ar.pov) öğesinden yararlanan astronomi, astroloji, astrobiyoloji ve yakın zamanlarda astronot gibi terimler bir çok dilde yerleşmiştir.

Türetme, Türkçe gibi çok zengin eklere sahip olan, bunları değişik görevlerle kullanabilen ve çok değişik anlatım yollan bulunan dillerin bütün alanlarda kendine yeterli bir kültür diline dönüştürülmesi için en geçerli ve gerekli yoldur.

Terimle ilgili açıklamalardan sonra, bazı bilgi ve konu alanlarına ait terim örneklerini verebiliriz:

Spor: Taç, korner, set, gol, faul, penaltı, kaleci, ofsayt, blok, ribaund, smaç, defans

Hukuk: Kararname, ibraz, iddianame, onamak, isnat, mukavemet, re’sen, sehven, ihtar, temyiz, infaz

Edebiyat: Makale, kafiye, aruz, öykü, koşma, destan, uzam, vezin, hece, hatırat

Din: Oruç, namaz, zekat, hac, rekat, sure, ayet, secde, dua

Terim
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi

Terim, genel konuşma ve yazı dili dışında kalan uzmanlık isteyen özel uğraş alanlarındaki özgül/özel kavramları ifade etmeye yarayan sınırlı anlamlara sahip bir tanımın kısaltılmış ifadesi şeklinde genel dilde kullanılan sözcüklerin anlamlarıyla karışmayan kendine özgü kuruluşu olan sözcük ya da sözcük öbeği.
Terim özel uğraş alanı mensubu insanın zihnindeki o alana özgü bir kavramın kendi (ulusal/resmi) dilindeki birimsel karşılığıdır. Bu uğraş alanı bir bilim dalı, sanat ve iş kolu olabilir.

Terim Nedir?
MsXLabs.org
Bir bilim, sanat, meslek daliyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavrami karşilayan kelime, istilah.

TERİM a. (esk. türkç. termek toplamak, dermek'ten ter-im). Bir uzmanlık dalı ya da bir konu ile ilgili özel bir anlamı olan, belli bir kavramı karşılayan sözcük: 50 000 terimlik bir sözlük. Kesin terimi kullanmak Kimya terimleri. Dilbilim terimleri.

—Arit. Birinci terim - EKSİLEN.

—Ceb. Bir a+b toplamının terimi, a ve b elemanlarına verilen ad. || Bir (x„)„el dizisinin n indisti terimi, x„ elemanına verilen ad. (n ncı terim ya da genel terim de denir.)

—Mant. Aristoteles mantığında, bir tasımın öncülünün öznesi ya da yüklemi. || Biçimsel bir dilde simgeler dizisi; bu simgeler bilinen kurma kurallarına uyarlar ve kuruluşlarında yalnızca değişken simgeleri, sabit simgeleri ve işlemsel simgeler yer alır. (Değişken ve sabit simgeleri terimdirler. Biçimsel bir dilde terim, gündelik dilde sözcüğün oynadığı rolü oynar.) || Kapalı terim, değişken simgesi olmayan terim.

terim
isim

1 . Bir bilim, sanat, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan kelime, ıstılah:
"Bazıları ise terimlerimizi milletler arası esaslara bağlamak davasındadırlar."- F. R. Atay.
2 . matematik a) Cebirsel bir anlatımda + veya - işaretleri arasında bulunan parçalardan her biri; b) bir denklemde = işaretinin iki yanındaki anlatımlardan her biri; c) bir kesrin pay ve paydasından her biri.
3 . mantık Geleneksel mantıkta özne veya yüklem.