Tahvil Nedir?

TAHVİL a. (ar. tahvil) Esk.
1. Bir durumdan başka bir duruma çevirme; değiştir me,
2. Bir şeyi bir şeye tahvil etmek, onu, o şeye dönüştürmek: Bu başarılarını, seçimde oya tahvil etmek istiyorlar

—Esk mat DÖNÜŞÜM un eşanlamlısı.

—Bors. istikraz girişiminde bulunan bir şirket ya da kamu kuruluşuna faizle verilen ödünç paranın bir bölümünü temsil eden ve alınıp satılabılen alacak senedi. (Bk. ansikl. böl.)

—Kur tar. OsmanlI devletinde boşalan herhangi bir memurluğa bir başkasının atanması işlemi

—Vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, kadı, tımar ve zeamet sahibi vb. kişilerin genel olarak atanma, bağışlanma ve gönderilme işlemlerinin tümü. || Tahvil hükmü, boşalan tımar ve zeametlerin bir başkasına devredilmesine ilişkin verilen belge. || Tahvil kalemi. Divanı hümayun'a bağlı olarak tüm tahvil işlemlerim yapan daire. || Tahvil kalemi mümeyyizi, kalemin başı olan tahvil kesedarının yardımcısı. || Tahvil kesedarı, tahvil kaleminin başı.

—Tic. huk. Anonim ortaklıkların borç para sağlamak için çıkardıkları, nominal (itibari) değerleri eşit borç senedi (Eşanl. OBLİGASYON.) [Bk. ansikl böl ]

—ANSİKL. Bors. Devlet, kamu kuruluşları ya da bir işletme sermayeye gereksinim duyduklarında, istikrazda bulunmak için tahvil çıkarabilirler. Bu işlem, kısa zamanda kaynak bulmanın bir çaresidir Türkiye'de devlet, tahviller ya da bonolar çıkarır. Kamu şirketleri ve özel şirketler, tahvil çıkarırlar Bunlar, aynı bir nominal değer için, bütün hamillerine aynı hakları tanıyan alınıp satılabilir kıymetlerdir (kıymetli evrak). Tahvil sahibi olmak, bu tahvili çıkaran işletmenin yönetimi üzerinde kişiye hiçbir hak sağlamaz (hisse senedi sahibi olmak, tersine, bu hakkı sağlar)
Bir istikraz tahvilinin niteliği onun süresi, ödeniş biçimi, nominal faiz oranı, emisyon oranı ve vergi durumuyla belirlenir Bir tahvil nominal değerinin altında bir fiyatla çıkartılırsa, onun ihraç fiyatıyla nominal fiyatı arasındaki fark, bir ihraç primi ("iç1' prim) oluşturur Nominal değer asgari geri ödeme değeridir, ama geri ödeme tutarı, nominal değerin üzerinde olabilir; bu durumda, aradaki fark, geri ödeme prı mini ("dış” prim) belirtir.
Anonim şirketlerin çıkaracakları tahvillerin toplam tutarı Genel kurulca onaylan mış son bilançolarındaki ödenmiş sermayeden varsa zararlar düşüldükten sonra kalan miktara, bilançoda görülen yedek akçelerin toplamı eklenmek suretiyle saptanır Son üç yıl bilançosunu kârla kapatmış bulunan şirketler, sözkonusu ölçütler çerçevesinde hesaplanan limitlerin altı katına kadar tahvil çıkarabilir. Öte yandan, çıkarılan tahvillerin tümü satılmadıkça ve satılamayanlar iptal edilmedikçe yeni tahvil çıkarılamaz. Şirketlerin tahvil ihracı Sermaye piyasası kurulu’nun iznine bağlıdır ve satışa çıkarılacak tahvillerin miktar, faiz ve koşullarının saptanmasında Türkiye Cumhuriyet Merkez bankası nca alınmış kararlara ve düzenlemelere uyulması zorunludur Kamu kuruluşlarının tahvil çıkarmalarında yalnızca Kurul a bilgi verilmesi yeterlidir Özel kesim tahvillerinin vadesi 2 yıldan az, 7 yıldan çok olamaz. Satış süresinin son günü vadenin başlangıç tarihidir. Tahvillerin anaparası vade bitiminde bir kerede ödenir, iki yıldan uzun vadeli tahvillere ait anaparanın ilk taksıdı vadenin başlangıç tarihinden itibaren en erken ikinci yıl sonuna, son taksidi ise tahvil vadesinin bitim tarihine rastlayacak bir biçimde, yıllık eşit taksitlerle de ödenebilir. Bu durumda itfa (amorti) edilecek tahviller noter huzurunda çekilecek kura ile belirlenir Faiz ödemeleri yıllık, altı aylık ya da üç aylık dönemler itibariyle yıllık, altı aylık ya da üç aylık kuponlara bağlı olarak yapılabilir. Aynı tertip içinde farklı serilerdeki tahviller için değişik faiz ödeme tarihleri saptanabilir. Tahvil çıkaran şirket, seçtiği ödeme biçimim tahvilin arka yüzünde açıkça belirtmek zorundadır. Tahvil sahiplerine, nakdi ikramiyeli çekilişler de içinde olmak üzere ne ad altında olursa olsun faiz dışında bir çıkar sağlanamaz. Anapara ve faiz ödeme vadesi henüz sona ermemiş tahviller, hamilleri tarafından menkul kıymet alım ve satımıyla uğraşan aracı kurumlar ve bankalar aracılığıyla paraya çevrilmek istendiğinde, varsa borsa değerleri göz önüne alınarak cari tahvil piyasa faiz oranları çerçevesinde iskontoya tabı tutulur ikincil piyasa koşullarına bağlı olarak bu işlemleri yapan banka ve aracı kurumlar, tahvillerin alım ve satım değeri üzerinden en çok % 1 komisyon alabilirler Ayrıca, gerçekleştirdikleri bu işlemleri, Borsa'ya tescil ettirmek ya da Menkul kıymetler tanzim fonu na bildirmekle yükümlüdürler. Tahviller nama ya da hamiline yazılı olarak çıkarılabilir. Sağladıkları yararlar bakımından başlıca tahvil türleri şunlardır: Başabaş tahviller. Nominal değeri ile satış fiyatı aynı, yani üzerinde yazılı olan değerle satışa çıkarılan tahvillerdir Primli tahviller Başabaş tahvillerin tersine, ihraç primi uygulamasıyla nominal değerinden daha aşağı bir bedelle satışa çıkarılan tahviller.
ikramiyeli tahviller. Satışı kolaylaştırmak için para ikramiyesi konan tahviller. Tahvilin itfa tablosunda yer alan toplam faiz tutarının içinde bulunan ikramiyenin dağıtımı, bu tutarın bir bölümünün alıkonularak' ya itfanın tamamlanmasına kadar eşit taksitlerleya da bir kerede olmak üzere kura ile kazanan tahvil sahiplerine vermek biçiminde yapılabilir.
Hisse senediyle değiştirilebilir tahviller. Taşıyıcılarına belli bir süre içinde tahvilleri çıkartan şirketin hisse senetleriyle hisse senetlerinin nominal değeri ya da primli değeri üzerinden değiştirme hakkını veren tahviller.

Kâra iştirakti tahviller. Asgari sabit bir faiz ve buna tahvil için belirlenen kâr payı yüz desine göre hesaplanan tutardan tahvile düşecek payın eklenmesi ya da belirli bir faiz öngörülmeksızin çıkarılan tahviller için saptanan kâr payı oranına göre bulunan miktardan tahvile düşen payın ödenmesi biçiminde çıkartılan tahviller. Bu tür tahviller yalnızca vade sonu anapara ödemeli olarak çıkarılabilir.
Döviz endeksli tahviller. Nominal değeri yabancı paralar (dolar, mark vb.) türünden olan ve bu dövizlerin cari efektif alış kurlarına göre hesaplanan türk lirası tutarı üzerinden satışa çıkarılan kamu tahvilleri (Türkiye'de, bu tahviller ilk kez haziran 1986'da ihraç edilmiştir).
Tahviller faiz ödeme yöntemleri bakı mından ise ikiye ayrılırlar: Değişken faizli tahviller, banka mevduat faizlerine koşut olarak faiz oranları değişebilen tahviller. Sabit faizli tahviller, itfa oluncaya kadar faiz oranları değişmeyen tahviller.
Tahviller borçluları bakımından da üçe ayrılır: Devlet tahvilleri: Kalkınma istikrazı tahvilleri, Savunma borçlanması tahvilleri, İç borçlanma tahvilleri gibi devlet tarafından çıkarılan tahviller Banka tahvilleri: Türkiye'de faaliyet gösteren bütün bankaların çıkarabildiği tahviller Devlet yatırım bankası ve Türkiye Emlak bankası gibi kamu bankalarının çıkardığı tahviller devlet tahvili niteliği taşır Şirket tahvilleri Çeşitli anonim şirketler tarafından, günün koşullarına göre değişik faiz oranlı ve vadeli olarak çıkarılan tahviller.

—Tic. huk. Tahvil çıkarma yetkisi, özel hukuk alanında yalnızca anonim ortaklıklara tanınmıştır. Öteki ticaret şirketleri ve gerçek kişi tacirler tahvil çıkaramazlar. Bunun yanında, özel yasalarla kimi kamu tüzel kişilerine de tahvil çıkarma yetkisi tanınmıştır. Anonim ortaklık tahvilleri nama (ada) ya da hamiline yazılı olarak çıkarılır. Hamiline yazılı tahvillerin elden ele geçmesi daha kolay olduğu için bu tür tahviller daha yaygındır. Tahvilin üzerinde yazılı olan değerine nominal (itibari) değer denir. Bu değer değişmez. Buna karşılık tahvillerin piyasadaki satış değerleri değişir Bu değerler (piyasa değeri) nominal değerlerin altında olabileceği gibi üstünde de olabilir.