Çinçilla - Çinçilya (Chinchilla)
MsXLabs.org & Temel Britannica & Vikipedi
Bilimsel Sınıflandırma
Çinçilla (Chinchilla), çinçillagiller familyasının bir cinsi olan kemrigenlerdir. Aslen kökeni Güney Amerika olup, önceleri mavimsi boz güzel postu yüzünden avlanmış ve neredeyse nesli kurutulma aşamasına varmıştır. Bugün de ev ve kürk hayvanı olarak kullanılmaktadırlar.
Değerli kürküyle bütün dünyada tanınan çinçilya kemirici memelilerdendir. Uzun kuyruklu ve kısa kulaklı bir tavşanı andıran bu küçük ve sevimli hayvanlar Güney Amerika'daki And Dağları'nın Bolivya, Şili ve Peru'daki bölümlerinde yaşarlar. Çinçilyaların ayrı bir cins (Chinchilla) oluşturan iki türü vardır; bu türlerden birinin kuyruğu öbürününkinden daha kısadır.
Çinçilyalar kurak ve kayalık dağlann yamaçlarında küçük topluluklar halinde yaşar, yuvalannı kayaların arasındaki yanklarda yaparlar. Günün büyük bölümünü bu oyuklarda geçiren hayvanlar geceleri yiyecek aramak için dışarı çıkarlar. Fare kulağına benzeyen kocaman kulakları ve fırça gibi bıyıklan olan çinçilyalanın gövde uzunlukları 25 cm kadardır. Bol tüylü kuyruklarının uzunluğu da en az gövdelerinin yarısını bulur. Arka bacakları ön bacaklanndan oldukça uzundur.
Dişi çinçilyalar genellikle her gebeliklerinde beş ya da altı yavru doğururlar. Doğduklarında fare büyüklüğünde olan yavrular çok hızlı gelişir; öyle ki doğumdan birkaç saat sonra koşabilir, birkaç gün sonra da süt emmeyi bırakıp katı yiyecekleri kemirmeye başlarlar. Çinçilyaların başlıca besinleri bitki kökleri, otlar, tohum ve meyvelerdir.
Çinçilyaların daha koyu tonlarla gölgelenen açık boz renkli kürkü çok incecik tüylerden oluştuğu için dünyanın en yumuşak kürküdür. Bir kürk manto yapmak için çok sayıda çinçilya postu gerektiğinden, yüzyıllardır kıyasıya avlanan bu sevimli hayvanların soyu bir zamanlar neredeyse tükenmek üzereydi. Bugün de doğada yabanıl yaşayan örneklerine çok seyrek rastlanmakla birlikte, özel çiftliklerde yüz binlerce, hatta milyonlarca çinçilya yetiştirilir. Bu çiftliklerde beslenen hayvanlar, değerli kürklerinin toprağa değerek kirlenmemesi için tabam tel örgüyle kaplı özel kafeslerde tutulur. Ayrıca çinçilyalar kum banyosu yapmayı çok sevdikleri için kafeslere ince kum doldurulmuş derin kaplar yerleştirilir.
MsXLabs.org & Temel Britannica & Vikipedi
Sponsorlu Bağlantılar
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Chordata (Kordalılar)
- Sınıf: Mammalia (Memeliler)
- Takım: Rodentia (Kemiriciler)
- Alt takım: Hystricomorpha
- Familya: Chinchillidae (Çinçillagiller)
- Cins: Chinchilla, Bennett, 1829
- Türler
- Kısa kuyruklu çinçilla (Chinchilla brevicaudata)
- Uzun kuyruklu çinçilla (Chinchilla lanigera)
- Türler
- Cins: Chinchilla, Bennett, 1829
- Familya: Chinchillidae (Çinçillagiller)
- Alt takım: Hystricomorpha
- Takım: Rodentia (Kemiriciler)
- Sınıf: Mammalia (Memeliler)
- Şube: Chordata (Kordalılar)
Değerli kürküyle bütün dünyada tanınan çinçilya kemirici memelilerdendir. Uzun kuyruklu ve kısa kulaklı bir tavşanı andıran bu küçük ve sevimli hayvanlar Güney Amerika'daki And Dağları'nın Bolivya, Şili ve Peru'daki bölümlerinde yaşarlar. Çinçilyaların ayrı bir cins (Chinchilla) oluşturan iki türü vardır; bu türlerden birinin kuyruğu öbürününkinden daha kısadır.
Çinçilyalar kurak ve kayalık dağlann yamaçlarında küçük topluluklar halinde yaşar, yuvalannı kayaların arasındaki yanklarda yaparlar. Günün büyük bölümünü bu oyuklarda geçiren hayvanlar geceleri yiyecek aramak için dışarı çıkarlar. Fare kulağına benzeyen kocaman kulakları ve fırça gibi bıyıklan olan çinçilyalanın gövde uzunlukları 25 cm kadardır. Bol tüylü kuyruklarının uzunluğu da en az gövdelerinin yarısını bulur. Arka bacakları ön bacaklanndan oldukça uzundur.
Dişi çinçilyalar genellikle her gebeliklerinde beş ya da altı yavru doğururlar. Doğduklarında fare büyüklüğünde olan yavrular çok hızlı gelişir; öyle ki doğumdan birkaç saat sonra koşabilir, birkaç gün sonra da süt emmeyi bırakıp katı yiyecekleri kemirmeye başlarlar. Çinçilyaların başlıca besinleri bitki kökleri, otlar, tohum ve meyvelerdir.
Çinçilyaların daha koyu tonlarla gölgelenen açık boz renkli kürkü çok incecik tüylerden oluştuğu için dünyanın en yumuşak kürküdür. Bir kürk manto yapmak için çok sayıda çinçilya postu gerektiğinden, yüzyıllardır kıyasıya avlanan bu sevimli hayvanların soyu bir zamanlar neredeyse tükenmek üzereydi. Bugün de doğada yabanıl yaşayan örneklerine çok seyrek rastlanmakla birlikte, özel çiftliklerde yüz binlerce, hatta milyonlarca çinçilya yetiştirilir. Bu çiftliklerde beslenen hayvanlar, değerli kürklerinin toprağa değerek kirlenmemesi için tabam tel örgüyle kaplı özel kafeslerde tutulur. Ayrıca çinçilyalar kum banyosu yapmayı çok sevdikleri için kafeslere ince kum doldurulmuş derin kaplar yerleştirilir.
Tanrı varsa eğer, ruhumu kutsasın... Ruhum varsa eğer!